SSDH – Nếu từng dành thời gian nghiên cứu các trường đại học ở các nước phương Tây, cụm từ Liberal Arts chắc hẳn không xa lạ với các bạn trẻ. Nhưng ý nghĩa thực sự của cụm từ này là gì và nguyên nhân vì sao cả một hệ thống trường đại học lại được gọi dưới cái tên này thì ít người để ý đến.
Ở Mỹ có rất nhiều đại học Liberal Arts
Liberal Arts là gì?
Để dịch ra tiếng Việt cụm từ “Liberal Arts” không dễ. Cụm từ này có nguồn gốc từ thời những nhà hiền triết của Hy Lạp cổ đại. Những môn học “Liberal Arts” được xem là thước đo cho một người có học thức trong xã hội. Những người trí thức phải có đủ kiến thức và kỹ năng để tham gia trong các cuộc thảo luận, tranh luận, tham gia vào các hội đồng, phục vụ trong quân đội…
Vào thời điểm ấy, các môn Liberal Arts chỉ bao gồm ngữ pháp, hùng biện và logic, dần dần được mở rộng ra nhiều lĩnh vực khác như số học, hình học, thiên văn học và âm nhạc.
Đến thời hiện đại, các môn Liberal Arts ngày càng được mở rộng nhưng vẫn giữ tinh thần từ thời cổ đại là giúp các cá nhân phát triển một cách toàn diện với kiến thức rộng và có đầy đủ kỹ năng để thành công trong cuộc sống. Các lĩnh vực chính của Liberal Arts hiện đại là:
– Nhân văn: bao gồm các môn nghệ thuật, văn học, ngôn ngữ học, triết học, tôn giáo, đạo đức, ngoại ngữ hiện đại, âm nhạc, sân khấu, ngôn ngữ cổ điển (Latin/Hy Lạp)…
– Khoa học xã hội: bao gồm lịch sử, tâm lý, pháp luật, xã hội học, chính trị, nghiên cứu về giới, nhân loại học, kinh tế, địa lý…
– Khoa học tự nhiên: bao gồm thiên văn học, sinh học, hóa học, vật lý học, thực vật học, khảo cổ học, động vật học, địa chất, khoa học trái đất…
– Khoa học chính thức: bao gồm toán học, logic, thống kê…
Ở Mỹ, có hàng trăm đại học Liberal Arts, tách biệt hẳn với nhóm đại học quốc gia hay đại học tổng hợp. Những trường đại học thuộc nhóm Liberal Arts quan tâm đến sự chủ động trong học tập của sinh viên cũng như đề cao sự tương tác giữa giảng viên – sinh viên.
Trong khi các nhóm trường đại học khác thường ưu tiên nghiên cứu, các trường Liberal Arts hướng đến hình thức giảng dạy, dẫn dắt sinh viên nhiều hơn. Đa phần các trường đại học Liberal Arts đều có quy mô vừa và nhỏ, sinh viên cũng chuyển đến sống trong khuôn viên trường nên quan hệ thầy – trò rất gần gũi.
Tuy châu Âu là cái nôi của Liberal Arts từ thời cổ đại nhưng làn sóng phát triển của các trường đại học Liberal Arts lại bắt đầu chậm hơn so với Mỹ.
Tuy nhiên, các nước châu Âu đang dần bắt kịp với xu hướng này. Hiện có đến hơn nửa số nước tại châu Âu có các trường đại học Liberal Arts hoặc các chương trình Liberal Arts được tổ chức bởi một trường đại học tổng hợp như: Bỉ, Estonia, Pháp, Đức, Hy Lạp, Hungary, Ý, Lithuania, Hà Lan, Ba Lan, Nga, Thụy Điển, Thụy Sĩ và Anh.
Nguồn: DNSG
