SSDH- Xin chào mọi người, em đã trăn trở rất nhiều về việc liệu có nên chia sẻ câu chuyện của mình không nhưng em nghĩ (và mong rằng) hành trình apply Tiến Sĩ của em sẽ giúp ích mọi người về mặt kinh nghiệm hay ít nhất góp ít động lực cho mọi người ạ bởi em nghĩ đến em còn làm được thì mọi người sẽ làm được thôi. Thường mọi người trong nhóm thường nói về profile của mình ra sao còn em mong muốn có thể nói về hành trình của mình nhiều hơn (chắc tại profile em yếu quá á nhìn profile mọi người rén ngang à). Câu cú em có lủng củng thì mong mọi người bỏ qua cho em nhé ạ.
Một chút về bản thân: em sinh năm 2002 và em đã đỗ tiến sĩ ở tuổi 20 (trước sinh nhật tuổi 21) ngành Xã hội học tại trường University of Minnesota, Twin Cities (#24 ngành) kèm đủ funding ăn ở học tập và nghiên cứu, đỗ thạc sĩ trường Univeristy of Chicago (#7 ngành) với 50% học bổng và UCLA (em cũng không biết ranking nữa) với 3k đô học bổng. Em học ĐH chương trình liên kết của đại học Kinh tế Quốc Dân (NEU) và nộp hồ sơ siêu trắc trở.
GRE: So với các cao thủ ở đây thì GRE của em không cao, em có đi thi 3 lần mà vẫn không qua được lần đầu.
– Thời gian học: mọi người nên học cái này sớm nhé ạ và đã học đã thi là liền nhau luôn, đôi khi đăng ký thi GRE ở VN nó chưa hiện ngày thi cho các tháng sau đâu :(( nma chắc chắn có á nên mọi người cứ mạnh dạn ạ. Đợt em thi 1st take là tháng 3 rồi sau đấy tưởng không có kỳ thi tổ chức nên tháng 9 tháng 10 mới thi lại, lúc đấy kiến thức trôi hết rồi ý ạ em quá hối hận luôn.
– Cách ôn: Em tự ôn mọi người ơii, em khuyến khích mọi người tìm càng nhiều blog có thể nhé ạ và đọc những bài của các chiến thần trong group này nữa ạ (chắc chắn không phải em, mọi người cứ search “GRE” là ra nhiều bài lắm). Em có tham gia nhiều hội nhóm nhất có thể và tìm tất cả các resources GRE đó để xem cái nào hợp nhất với mình.
TOEFL/IELTS: Cái này thì buồn cười này mọi người ơi, em thi đúng đợt tháng 11 tại chủ quan :))) ai ngờ sáng thi speaking IELTS chiều nhận mail báo hoãn vô thời hạn ạ mà lại sắp đến deadline rồi. Thế em thấy bên IDP vẫn thi được nên book ngày thi sớm nhất bên đấy, sát ngày thi vẫn chưa thấy liên hệ gì em mới gọi hỏi có hủy không và người con gái may mắn này ngay lập tức nhận được email báo hoãn từ cả BC và IDP ạ Trong đêm em quay xe ôn TOEFL (home-based) được có 2 ngày rồi thi luôn. Em chỉ quyết cày quyển official và làm được 1 2 bài mock test vì sáng còn trường lớp với làm thêm. Hôm vào phòng thi em mới chạm trán speaking TOEFL lần đầu luôn ấy nên bác nào ôn TOEFL nước rút thì tập trung toàn bộ làm đi làm lại quyển official và mock test official nhé ạ và coi chừng speaking đừng ngu dốt như em ạchứ cái này em cũng không biết gì hơn.
- Hồ sơ: Em có cái đặc biệt mà có lẽ không hồ sơ nào khác có: em không có bảng điểm. Chương trình em đang học là chương trình IBD@NEU và bảng điểm của bọn em sẽ không có cho đến khi em tốt nghiệp nên em chỉ nộp được tờ giấy chứng nhận đang theo học chương trình. Đây cũng chính là lý do em trượt rất nhiều trường. Tuy nhiên, em đã chuẩn bị cho hồ sơ của mình được gần 3 năm, trong 3 năm này em tìm mọi cơ hội nghiên cứu có thể, mở rộng kiến thức, tìm được lĩnh vực mình thích (cái này rất quan trọng), và đương nhiên là ngày đêm tăng lượng xuất bản. Khi đi học em cũng gắng học 1 thì biết được ít nhất 2, nếu thầy cô dạy SPSS, em sẽ tự học Python, STATA, và R.
- LOR và Writing sample: Đây là hai thứ quyết định việc em được nhận. Sau khi tìm được chủ đề em thích và đam mê từ kinh nghiệm nghiên cứu ở Việt Nam, em đã mạnh dạn email cho giáo sư đầu ngành để hỏi cô về nghiên cứu và xin cô hướng dẫn. Em nghĩ em đã rất may mắn vì được cô chú ý và hướng dẫn em bài nghiên cứu cá nhân. Và đấy là cách em nhận được thư giới thiệu và offer RA từ giáo sư của University of Chicago khi ở Việt Nam và chưa gặp mặt cô bao giờ. Em nghĩ mọi người nên mạnh dạn email giáo sư, không phải với ý định nhờ người ta viết thư cho mình mà là trao đổi kiến thức nghiên cứu và chuyên ngành. Đôi khi sẽ là một vài sự hướng dẫn và thông tin bé thôi về apply. Em luôn email các giáo sư với tâm thế một người đang muốn học hỏi và trao đổi kiến thức một cách chân thành, biết ơn và không bao giờ hy vọng người ta giúp mình. Đây là khổ cuối của chiếc email thay đổi cuộc đời em: “I am also intended to apply for a Ph.D. program in Sociology by Fall 20xx, and given that you are teaching at xxx, I wonder if I could ask you more about the process and if you have the capacity to mentor a young researcher like me before my application. I’ve attached my C.V. for your reference.”
- Statements: Mọi người ơi, cứ viết thôi, độc thoại nhiều và viết; rồi cũng sẽ phải sửa lại thôi ạ. Kể cả có xé đi làm lại từ đầu thì cũng xứng đáng lắm. Em nghĩ phần này mọi người thực sự nên có người hỗ trợ, một người giúp đọc SoP (Statement of Purpose) và PS (Personal Statement). Nếu mọi người không có đủ tài chính để thuê người sửa luận thì có rất nhiều platform: reddit (i.e., r/gradadmission), facebook (i.e., PhD in the US), gradcafe, etc. Mọi người có thể đăng bài tìm người nhờ họ đọc giúp và feedback (gửi qua mail cứ đừng post cả bài statement lên nhé.)
Em trượt rất rất nhiều trường luôn ạ nhưng chắc có lẽ em khá lì đòn và em là chuyên gia trong vấn đề trượt đỗ đó ạ GPA không phải tất cả, có một câu em thấy đúng đó là GPA không phải là thứ quyết định bạn đỗ hay không nhưng lại là thứ quyết định bạn trượt. Em quen một anh Master của University of Chicago vào trường với 2.x GPA và em cũng thấy rất nhiều người 4.0 trượt (mọi người lên gradcafe là thấy á, đôi khi 3.6 hay 3.5 đỗ còn nhiều cơ). Và mọi người có em, một đứa không có bảng điểm trộm vía đỗ. Nếu tự ti GPA thấp, ôn thi GRE là được. IELTS/TOEFL thật ra không quan trọng đến thế, vừa đủ điều kiện là được rồi ạ, cao hơn cũng không có nghĩa mình được nhận. Nên mọi người thấy hụt cái nào thì cố gắng bồi điểm mạnh của mình lên nhé ạ. Em mong mọi người đừng stress quá, mọi chuyện sẽ luôn có cách giải quyết thôi ạ. LOR, statements, và writing sample thì công nhận là quá trời quan trọng nhé mọi người
Hồi cấp 3 em có đi học SAT, cũng có thi cả SAT lẫn Subject Test và IELTS nhưng gia đình không có tiền đi du học (thậm chí không đủ tiền đi tìm trung tâm cố vấn) nên em từ bỏ khi chưa từng một lần thử nộp hồ sơ. Em nghĩ sẽ có rất nhiều bạn sẽ như em, em mong các bạn có thể hiểu là nếu không có tiền thì mình vẫn tìm được cách dù sớm hay muộn nếu đó thực sự là điều mình thích. Em vẫn luôn tin sức bền là quan trọng nhất nên em dùng công thức bền bỉ (lì lợm) và chăm chỉ để cố gắng trở thành “con cá to nhất trong ao”. Em mong mỗi khi mọi người nhìn thấy một chiếc profile “khủng” nào đấy thì hãy cố gắng đừng để điều đấy làm giảm đi tự tin của mình nhé ạ. Mọi người sẽ làm được thôi ạ, không phải lúc này thì sẽ là sớm thôi!
Chúc mọi người may mắn thật nhiều và luôn tìm thấy niềm vui trong những gì mình làm
Tác giả: Ha My Nguyen
