Sẵn sàng du học – Kể từ sự ra đời của Internet, rồi đến sự bùng nổ của MOOC-khóa học đại trà trực tuyến mở, người ta đã mong chờ một sự phát triển mạnh mẽ của giáo dục trực tuyến đại học trên khắp thế giới. Nhưng cho đến nay, câu hỏi lớn vẫn đặt ra: Chuyện gì đã xảy ra với triển vọng của giáo dục đại học trực tuyến? Lí do tại sao ngày nay nó chưa thực sự phổ biến, thay thế các chương trình bằng cấp trực tiếp?
Số hóa lớp học
Rõ ràng thay đổi số hoá có tác động lớn tới mọi mặt của giáo dục. Thử hỏi liệu còn ngóc ngách nào của giảng dạy và quản lý giáo dục vẫn chưa được chạm đến bởi số hóa?
Ngay cả đồ dùng trong lớp học đã thay đổi; bảng đen, máy chiếu và bảng trắng đã bị thay thế bởi các thiết bị cầm tay. Giờ đây, lớp học là nơi để thảo luận, hợp tác cho nên học sinh ngồi đối mặt với nhau chứ không hướng lên bảng. Viện khảo sát Giáo dục đại học không biên giới OBHE gần đây luôn bận rộn báo cáo về những biến đổi này, đặc biệt là liên quan đến những bài giảng xuyên biên giới điển hình là các cơ sở chi nhánh quốc tế của các trường đại học lớn.
Khắp thế giới sự thay đổi về lượng sinh viên học online tương đối khác nhau. Ở Úc, con số đang gia tăng nhanh chóng với 20% sinh viên trong nước “du học” trực tuyến vào năm 2016 – tăng từ 15% 10 năm trước đó. Còn ở các nước khác, như Anh và Hàn Quốc, các nhà cung cấp giáo dục từ xa và các trường đại học mở đang gặp nhiều khó khăn.
Quy mô cung cấp còn hạn chế
Nhìn vào giáo dục xuyên biên giới, ta thấy quy mô của các cung cấp trực tuyến hoàn toàn vẫn còn rất nhỏ.
Ở Úc, hầu như tất cả các học sinh cấp 3 và trường dạy nghề, và hơn 90% sinh viên đại học, đang học tại một trường đại học cơ sở chi nhánh hoặc một cơ sở đối tác trong nước. Tuy nhiên trong nhiều thập kỷ, chúng ta đã thấy những dự đoán rằng sinh viên không thể đi du học, do chi phí hoặc cam kết ở nhà, đều sẽ tìm đến các phương án học tập trực tuyến nước ngoài.
Mô hình tương tự cũng thể hiện rõ trong giáo dục xuyên quốc gia của Anh. Nhà cung cấp dịch vụ xuyên quốc gia lớn nhất thế giới, Đại học London, đã cung cấp chương trình học và thi cho sinh viên học tập trên khắp thế giới từ năm 1858.
Phần lớn các sinh viên đăng kí vào một cơ sở giáo dục địa phương cung cấp các cơ sở vật chất, các hướng dẫn và các dịch vụ hỗ trợ, như một lẽ thường trong hơn 150 năm qua – mặc dù việc nghiên cứu độc lập hấp dẫn hơn nhiều với sự xuất hiện của các nền tảng trực tuyến đã thay thế mô hình học truyền thống.
Tại sao sinh viên đăng kí còn ít?
Thứ nhất, vẫn có nhiều thành kiến về học tập trực tuyến (từ sinh viên và chính phủ) ở nhiều nơi trên thế giới, mặc dù chất lượng được cải thiện thấy rõ cũng với chương trình giảng dạy được thiết kế hấp dẫn hơn.
Nhiều chính phủ, bao gồm cả Trung Quốc, Ấn Độ và Việt Nam, không chấp nhận các bằng cấp nước ngoài được học trực tuyến. Họ cho rằng chất lượng của nghiên cứu trực tuyến là kém, các nhà cung cấp dịch vụ hợp pháp rất khó để phân biệt được với các trường học trực tuyến và họ nhận thấy gian lận của sinh viên học tập trực tuyến rất lớn.
Sự phản đối lớn nhất đến từ các tổ chức sinh viên quốc tế, lo ngại rằng khóa học online là phiên bản trực tuyến cấp thấp của các khóa học trực tiếp, cung cấp bởi các cơ sở đại học muốn tính phí cao nhưng cắt giảm chi phí.
Thứ hai, danh tiếng của các nhà cung cấp trực tuyến không đi xa như bạn nghĩ. Hai nhà cung cấp dịch vụ trực tuyến gần đây khi trình bày tại Diễn đàn toàn cầu của OBHE, ĐH Swinburne của Melbourne và Universitat Oberta de Catalunya của Barcelona, cho biết khoảng một nửa sinh viên trực tuyến của họ sống trong bang. Gần như tất cả những người còn lại đến từ những nơi khác trong nước, với một vài người Úc hay người Tây Ban Nha sống ở nước ngoài.
Thứ ba, giáo dục trực tuyến nước ngoài rất tốn kém. Thực hiện tốt, cung cấp trực tuyến vẫn chưa mang lại hiệu quả kinh tế đáng kể, chủ yếu là bởi giáo dục trực tuyến cần thuê nhiều giảng viên nước ngoài với chi phí cao.
Chương trình học qua làm việc thực tế “On-the-job” và chương trình sau đại học
Có thể chất lượng sẽ cải thiện và danh tiếng có thể đi xa hơn. Sự hợp tác của Đại học Deakin với FutureLearn tại Anh để cung cấp các chương trình sau đại học toàn cầu sẽ là một trường hợp thử nghiệm thú vị, với việc dùng thử MOOC miễn phí để chứng minh chất lượng và phạm vi tiếp cận toàn cầu.
Những chuyên gia đang sử dụng các nền tảng trực tuyến để tạo điều kiện cho việc theo đuổi các bằng cấp cao, công nhận kết quả học tập trước và tạo ra nhiều cơ hội học tập ngang hàng hơn, có thể dành cho những ai muốn gặp gỡ , hoặc có thể bên lề hội nghị ngành liên quan.
Bạn có thể nghĩ rằng những mô hình như thế sẽ dễ dàng thu hút sinh viên toàn cầu, nhưng đó là những gì chúng tôi nghĩ cách đây 20 năm.
Người dịch: Hải Yến (SSDH)
