Sẵn sàng du học – Những yêu cầu vào đại học của các trường nước ngoài điển hình như Anh, Úc… rất rõ ràng nhưng cũng yêu cầu học sinh có một nền tảng kiến thức và kỹ năng cụ thể để có thể nhập học và học thành công.
Học sinh muốn đi du học nước ngoài thường tập trung ôn thi các bài thi chuẩn hoá như SAT, ACT, IELTS, TOEFL nhưng thực tế thì những bài thi chuẩn hoá đó vẫn không đủ.
Yêu cầu về mặt bằng cấp thực chất là kiến thức
Yêu cầu tối thiểu đầu vào đại học đối với sinh viên quốc tế du học các nước như Anh, Úc, New Zealand chủ yếu là bằng tốt nghiệp phổ thông trung học và trình độ tiếng Anh (thường là IELTS 6.5 trở lên). Riêng Mỹ có một hệ thống riêng dựa trên kết quả SAT hay ACT.
Các bằng tốt nghiệp đủ điều kiện tuyển thẳng vào các nước (ngoài Mỹ) thường là bằng A-levels, bằng tú tài quốc tế IB, hay các bằng tú tài của Úc, vì kiến thức chuẩn bị cho đại học đã bao gồm trong chương trình và bản thân các chương trình này đã được gọi là dự bị đại học. Bằng tốt nghiệp PTTH Việt Nam chưa được công nhận theo hướng đó vì chưa cân bằng được kiến thức cần thiết để học sinh học luôn vào chuyên ngành. Bên cạnh đó, theo quy định tuyển sinh chung cũng như của ngành học mà học sinh đăng ký, hầu hết các trường đại học yêu cầu học sinh cần học một số môn học bắt buộc hoặc đã có lượng kiến thức trong khuôn khổ bằng cấp nhất định để tiếp nối lên đại học. Vì vậy, phần lớn các trường đại học, đặc biệt các trường có xếp hạng cao tại một số nước phát triển như Anh, Úc, New Zealand chưa công nhận bằng tốt nghiệp PTTH của Việt Nam nên chỉ xét tuyển thẳng một số hồ sơ học sinh trường chuyên có học lực tốt, còn lại đa số học sinh đều phải học dự bị.
Đằng sau yêu cầu bằng cấp, kỹ năng học thuật và kỹ năng cá nhân là yếu tố sống còn để tồn tại trong môi trường đại học.
Hiện tượng thiếu hụt nhóm kỹ năng để học tiếp hay ra nghề sau bậc phổ thông Việt Nam rất phổ biến. Những kỹ năng độc lập nghiên cứu, phản biện, viết luận và trình bày, làm việc nhóm, quản lý thời gian… không chỉ là yêu cầu khi đi du học đại học mà còn là kỹ năng xuyên suốt trong quá trình học và làm việc sau khi ra trường.
Cách học của học sinh Việt Nam hiện nay chủ yếu là đọc chép, học thuộc, làm bài tập theo dạng. Điều đó ảnh hưởng rất nhiều đến tính chủ động cho học sinh trong suy nghĩ. Ở trường trung học tại các nước tiên tiến, ngoài việc hướng dẫn về nội dung và cách làm bài cho phù hợp với tiêu chí đánh giá, giáo viên sẽ không nói cho học sinh cần phải đi theo hướng nào. Học sinh cần tự xử lý, phân tích thông tin – học cách “tự nghĩ cho mình”: lên kế hoạch, phân bổ thời gian nghiên cứu thảo luận, làm bài, nộp bài nháp và bài chính, làm dự án; chủ động đặt các câu hỏi cho giáo viên. Đây cũng chính là cách các trường phổ thông chuẩn bị cho học sinh bản địa của họ vào đại học và đó là cái học sinh Việt Nam cần phải tìm cách chuẩn bị cho mình. Hiện nay học sinh Việt Nam cũng tham gia các khoá học đào tạo kỹ năng riêng lẻ như thế, tuy nhiên, những kỹ năng này không phải đặt trong một môi trường học thuật hoàn toàn nên các khoá học này cũng không hẳn là sự chuẩn bị hoàn hảo cho việc học đại học ở nước ngoài.
Do sự khác biệt lớn giữa cách học phổ thông ở Việt Nam với nước ngoài nên khoá học dự bị đại học dành cho sinh viên quốc tế được thiết kế để bổ sung những kỹ năng đó. Để không phải học dự bị, học sinh Việt Nam có thể học những chương trình quốc tế như IB hay A-levels tại các trường quốc tế để có đúng nền tảng kiến thức và kỹ năng chuẩn bị cho đại học. Tuy nhiên, vì chi phí cao nên phụ huynh thường muốn dành tiền đó cho con đi du học sau này cũng như chưa chắc chắn 100% là con mình sẽ đi du học nên chương trình PTTH Việt Nam không thể bỏ qua. Đó cũng chính là áp lực lên các bạn học sinh hiện nay với những đường hướng đại học chưa rõ ràng.
Thực tế là, chỉ cần hoạch định đúng lúc và có động lực đúng đắn, học sinh sẽ có cơ hội bắt đầu chuẩn bị cho việc học đại học sớm và sẵn sàng đi du học với nền tảng tốt ngay khi tốt nghiệp PTTH. Ở SACE Việt Nam, học sinh có thể tham gia học chương trình chuẩn bị du học sớm SACE International của Úc từ năm lớp 10 song song với chương trình Việt Nam và tốt nghiệp với chứng chỉ SACE tương đương như một bằng PTTH học tại Úc và có giá trị toàn cầu. Việc học từ lớp 10 giảm áp lực học hành vì học sinh có thể học xong chương trình này khi chưa kết thúc học kỳ 1 lớp 12.
Chương trình cũng tiết kiệm chi phí cho học sinh khi không phải học trường quốc tế ở Việt Nam cũng như không cần đi du học sớm và nhận được hai bằng cấp. Điều này có nghĩa là học sinh có hai con đường rộng mở: đại học trong nước cũng như du học nước ngoài. Và đương nhiên là vào thẳng đại học nước ngoài với kiến thức và kỹ năng tốt nhất mà không mất thêm một năm dự bị. Tuy nhiên, điều này cũng cần rất nhiều sự cam kết và nỗ lực của học sinh với mục tiêu của mình.
Hội thảo: “Các phương án và lộ trình học tập tối ưu cho học sinh vào đầu cấp 3” của SACE Việt Nam sẽ đưa ra các phương án tiết kiệm thời gian, công sức, tài chính và học tập thành công cho các bạn học sinh từ lớp 10.
Để lại thông tin để được tư vấn và kiểm tra trình độ miễn phí hoặc tham dự hội thảo tại: https://docs.google.com/forms.
Thái Hải (SSDH) – Theo TTVN