Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Long sinh năm 1983 tại Hà Nội. Theo học chuyên toán, Nguyễn Hoàng Long nung nấu mơ ước được đi du học một ngày nào đó. Tốt nghiệp phổ thông năm 2001, Nguyễn Hoàng Long thi đậu vào 2 trường Đại học Bách khoa và Đại học Xây dựng Hà Nội và đều được vào lớp kỹ sư tài năng của 2 trường. Sau đó, Nguyễn Hoàng Long được gia đình cho đi học tại Vương quốc Anh.
Sang Anh, Nguyễn Hoàng Long theo học tại khoa công nghệ thông tin trường Đại học Bristol năm 22 tuổi. Mới là sinh viên năm thứ nhất, Long đã tham dự các bài giảng dành cho sinh viên năm thứ 3, vào năm thứ 2 anh đã theo học các môn học ở bậc Thạc sĩ. Bước ngoặt trong cuộc đời Nguyễn Hoàng Long là khi anh giành được giải thưởng nghiên cứu từ Viện Nghiên cứu Nuffield (Anh) vào năm học thứ hai tại Đại học Bristol. Sau đó không lâu, Long tiếp tục giành giải thưởng từ hai công ty máy tính Logica và Inforenz cho những sáng kiến của mình về bảo mật.
Năm học thứ hai và thứ ba tại đại học Bristol, Long đạt kết quả học tập xuất sắc nhất toàn khoa. Luận văn tốt nghiệp của Long đoạt giải thưởng dành cho luận văn nghiên cứu xuất sắc nhất. “Anh Long là một sinh viên có năng lực rất đặc biệt”, Giáo sư Nigel Smart, người trực tiếp hướng dẫn Long nghiên cứu các công trình khoa học, nhận xét như vậy.
Sau 4 năm học tập miệt mài, cậu sinh viên Nguyễn Hoàng Long đã tốt nghiệp Thủ khoa, khoa Công nghệ thông tin trường Đại học Bristol năm 22 tuổi. Với sự dìu dắt của Giáo sư Nigel Smart, một trong những nhà khoa học đầu ngành của châu Âu về ngành Bảo mật thông tin và mật mã, Nguyễn Hoàng Long đã có nhiều công trình nghiên cứu xuất sắc được đăng tải trên các tạp chí khoa học của Vương quốc Anh và được trình bày ở một số Hội đồng khoa học uy tín.
Chưa nhận bằng tốt nghiệp, Nguyễn Hoàng Long được Công ty máy tính lớn nhất thế giới IBM và Ngân hàng SHBC nhận vào làm việc. Tuy nhiên, anh đã từ chối để nộp hồ sơ xin học tiếp vào Đại học Oxford. “Đó là một quyết định khó khăn. Đôi khi người ta mắc sai lầm và phải hối hận trong những quyết định như thế. Nhưng tôi đã từng mơ ước được học ở Oxford và đây chính là lúc tôi có thể thực hiện. Tôi biết rằng sẽ còn rất nhiều cơ hội ở phía trước”, Long tâm sự.
Tiến sĩ xuất sắc của Đại học Oxford
Theo Nguyễn Hoàng Long, anh đặc biệt thích Oxford, nơi đã từng đào tạo ra 46 nhà khoa học đoạt giải Nobel, 25 thủ tướng Anh, 6 vị vua, nhiều nhà chính trị, nhiều nhà văn, nhà thơ, toán học, kinh tế, trong đó có Thủ tướng Anh Tony Blair và nhiều nhân vật nổi tiếng khác. Đại học Oxford luôn đi tiên phong về lĩnh vực y khoa, kinh tế và khoa học – kỹ thuật.
Với lịch sử hơn 900 năm xây dựng và phát triển, Đại học Oxford là trường lâu đời nhất tại Anh. Nổi tiếng về công tác giảng dạy và nghiên cứu, Đại học Oxford thu hút sinh viên và học giả từ 130 quốc gia trên thế giới. Số lượng sinh viên quốc tế chiếm 1/4 trong tổng số 18.000 sinh viên của trường.
Để được nhận học tiếp tại Đại học Oxford – ngôi trường danh tiếng và cổ nhất nước Anh, những hồ sơ xin học phải trải qua quá trình tuyển chọn rất khắt khe. Thế nhưng Nguyễn Hoàng Long đã được đặc cách làm luận án Tiến sĩ không qua văn bằng Thạc sĩ. Nguyễn Hoàng Long đã trở thành người Việt Nam đầu tiên được nhận làm luận văn Tiến sĩ tại khoa Công nghệ thông tin của Trường Đại học Oxford. Sau khi phỏng vấn Nguyễn Hoàng Long, Giáo sư Bill Roscoe – Trưởng khoa Công nghệ thông tin trường Đại học Oxford đã nói: “Tôi sẽ là người hướng dẫn trực tiếp cậu ấy. Tôi tin cậu ấy sẽ bảo vệ Luận án Tiến sĩ xuất sắc”.
Trong thời gian làm Luận án Tiến sĩ ở Đại học Oxford, Nguyễn Hoàng Long còn được mời giảng dạy sáu môn học khác nhau cho sinh viên đại học, Thạc sĩ tại đây. Tiếng lành đồn xa, anh tiếp tục được 19 trường đại học hàng đầu của 10 nước khác nhau trên khắp thế giới mời đi giảng bài và thuyết trình, trong đó có những trường danh tiếng như Đại học Stanford của Mỹ, Cambridge, UCL ở Anh, ETH Zurich ở châu Âu, Thanh Hoa ở Trung Quốc…
Ngoài ra, Nguyễn Hoàng Long còn thành công với nghiên cứu về giao dịch tiền tệ qua mạng. Đề tài của Long được làm ba bản quyền quốc tế, làm tiêu chuẩn hóa ISO và được nhiều tạp chí đầu ngành của Mỹ, châu Âu và thế giới công bố, đặt tại những vị trí trang trọng. Trong các hội nghị khoa học do Microsoft tổ chức, Nguyễn Hoàng Long được nhắc đến với nhiều lời ngợi khen. Năm 2007, Nguyễn Hoàng Long được Đại học Oxford trao tặng giải thưởng dành cho sinh viên có kết quả nghiên cứu xuất sắc nhất.
Đúng như nhận định của Giáo sư Bill Roscoe, Nguyễn Hoàng Long đã bảo vệ xuất sắc Luận án Tiến sĩ tại Đại học Oxford năm 2009, khi anh 26 tuổi. Sau đó, Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Long được Đại học Oxford giữ lại trường nghiên cứu và giảng dạy. Anh trở thành người Việt Nam đầu tiên làm giảng viên tại Đại học Oxford.
Trái tim luôn hướng về quê nhà
Trở thành giảng viên của một trong những đại học hàng đầu thế giới, nhưng tấm lòng vị Tiến sĩ trẻ người Việt này vẫn luôn hướng về quê nhà. Nói về dự định trong tương lai, Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Long cho biết: ” Tôi sẽ ở lại Anh trong 3-4 năm tới để theo đuổi và phát triển thêm những cái đã làm, tạo thêm mối quan hệ, sau đó tôi sẽ về Việt Nam. Tôi mong muốn những kiến thức mình học được sẽ giúp được phần nào cho ngành bảo mật vốn còn non trẻ ở Việt Nam. Tôi cũng mong muốn được giảng dạy trong một trường đại học nào đó để trao cho sinh viên Việt Nam niềm đam mê và tạo cơ hội cho họ gặp gỡ những nhà khoa học, những giáo sư đầu ngành trên thế giới từ những mối quan hệ mà tôi đã tạo dựng được”.
Chia sẻ những kinh nghiệm thành công khi đi du học của mình, Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Long cho biết: “Có một cơ hội được học tập trong một môi trường mới, tiếp thu nền giáo dục mới sẽ rất quan trọng để rèn luyện bản thân. Đối với tôi, học đại học ở Việt Nam và học đại học ở nước ngoài chỉ khác nhau ở chỗ tạo ra những thử thách khác nhau. Tôi muốn xem khả năng của mình đến đâu”.
