SSDH – Chúng ta đều thấy, những năm gần đây, việc các gia đình có điều kiện cho con đi du học nước ngoài không còn là “chuyện hiếm”, song nói đến “du học Anh” thì nhiều người vẫn cho rằng đó chỉ dành cho con cháu những gia đình “quan chức” hoặc “đại gia” – bởi học phí và giá cả sinh hoạt… tại Anh thuộc loại cao nhất châu Âu và thế giới. Thật ra, không hẳn là như vậy! Với chi phí không cao hơn “du học Mỹ” hoặc “du học Úc”, bạn vẫn có thể học Phổ thông trung học, dự bị Đại học và Cử nhân tại Anh một cách ngon lành (và “lời” hơn – bởi bằng cấp của Anh được cả thế giới thừa nhận, và đối với một số ngành thì “Bằng của Anh” có uy tín hơn hẳn so với của một số nước phát triển khác). Vấn đề là ở chỗ – bạn có quyết tâm (và được gia đình ủng hộ tuyệt đối) đi du học tại Anh không? Bạn chọn chương trình học nào ở Anh cho phù hợp? Bạn được sự tư vấn của tổ chức giáo dục nào tại Việt Nam để có thể tìm được một trường có uy tín, đồng thời giành một suất học bổng ở mức cao nhất mà khả năng của mình có thể đạt được?
Tôi và em gái tôi đã trải qua những vấn đề nêu trên – xin chia sẻ để các bạn và gia đình có thể tham khảo thêm khi quyết định…
Tiếng Anh – không chỉ thông thạo ngữ pháp, đọc và viết mà còn phải nói được tương đối lưu loát (càng đúng “giọng Anh” càng tốt) là điều chúng ta phải “quyết tâm” đầu tiên nếu muốn du học Anh. Thực tế cho thấy đây là thử thách khó khăn nhất trong năm đầu tiên đối với hầu hết du học sinh Việt Nam chúng ta, trừ những bạn đã học ở các trường quốc tế, có điều kiện sử dụng tiếng Anh hàng ngày với giáo viên và bạn bè người nước ngoài… Đương nhiên là điều này không thể nhờ ai làm được, cũng chẳng tự nhiên mà có; mà bắt buộc chúng ta phải chuẩn bị ít nhất là 3 năm trước khi “Tây du”…
Nguyễn Trần Bội Ngọc và các bạn tại trường Rossall
Để chọn cho mình một chương trình học phù hợp, bạn cần biết rằng chương trình của Anh khác Việt Nam khá nhiều. Tại Anh, học sinh bước vào trung học năm 11 tuổi và học tại trường trong 5 năm. Học sinh trung học sẽ được học các môn chuyên sâu hơn so với tiểu học. Vào năm lớp 10 (Year 10), học sinh sẽ đăng ký học 9 hoặc 10 môn, trong đó có 4 môn tự chọn – mà vài môn khá “xa lạ” với học sinh Việt Nam cùng lứa tuổi như “học kinh doanh” (Business Studies), “kinh tế học” (Economics). Cuối lớp 10, học sinh chuẩn bị cho kỳ thi lấy Bằng tốt nghiệp trung học GCSE (General Certificate of Secondary Education) hoặc International GCSE (dành cho học sinh quốc tế).
Sau khi hoàn tất kỳ thi Tốt nghiệp trung học (GCSE), học sinh có thể đi làm, đăng ký học nghề tại các trường Cao đẳng hoặc tiếp tục học chương trình 2 năm (nôm na là học lớp 12 và 13) để chuẩn bị dự tuyển vào các trường Đại học – gọi là chương trình “chứng chỉ A” (A-Level), năm đầu tiên được gọi là “cơ bản” (AS) và năm sau là “nâng cao” (A2). Những học sinh có nguyện vọng học Đại học ở ngoài nước Anh có thể đăng ký học “chứng chỉ IB” (International Bachelor), thay vì học A-Level, một cách hoàn toàn chủ động.
Dự bị Đại học là chương trình được thiết kế dành riêng cho những học sinh quốc tế cần nâng cao kiến thức, kỹ năng học tập, trình độ tiếng Anh để theo học Đại học tại Anh; khóa học này kéo dài một năm, được thiết kế theo chuyên ngành cụ thể.
Các trường Đại học “xét tuyển” học sinh (chứ không “thi tuyển” như ở ta), dựa trên điểm thi cuối kỳ A2, thông qua một tổ chức điều phối tất cả các khóa học toàn vương quốc Anh gọi là UCAS. Bạn sẽ phải đăng ký với UCAS ngành mình muốn học và 5 trường (có đào tạo ngành đó) theo nguyện vọng và “ưu tiên” của bạn…; nhìn chung là phải xong trước tháng 1 (trước khi bạn thi cuối kỳ A2 khoảng 5 tháng). Bù lại, UCAS sẽ hỗ trợ bạn (và “huy động” cả phụ huynh của bạn) thông qua mạng Internet rất chu đáo “vượt trên cả sự mong đợi”…
Chương trình cử nhân tại các trường Đại học dành cho sinh viên từ 18 tuổi trở lên. Chương trình bình thường kéo dài 3 năm, chương trình “xăng-uých” (xen kẽ 1 năm đi làm để thực hành) thường là 4 năm; kết thúc chương trình, học sinh được cấp bằng cử nhân (ordinary bachelor) hay bằng cử nhân danh dự (honors bachelor degree).
Theo học tại Anh, học sinh không cần chứng minh thu nhập bình quân, sổ tiết kiệm chỉ cần đủ cho 1 năm học; visa xét theo hệ thống điểm (rất khoa học và hiệu quả) và có thể được cấp sau 2 tuần nộp hồ sơ. Chúng ta có thể chọn một trong số 125 trường đại học, hay trên 200 trường cao đẳng, trên 300 cơ sở đào tạo A level/ GCSE tại Anh để học tập… thông qua một Công ty, Trung tâm hay Cơ sở dịch vụ du học có uy tín, kinh nghiệm và nhất là có những Chuyên viên tư vấn được Hội đồng Anh công nhận. Đây là điều rất quan trọng, là yếu tố quyết định bạn sẽ được một suất học bổng “ngon lành” của một trường “đỉnh” hay không…
Ví dụ như như trường hợp của tôi và em tôi trước đây, chúng tôi cùng bố mẹ đã tham vấn và ký hợp đồng với Công ty tư vấn du học TEC Education. Các chuyên viên của công ty đã tư vấn cho chúng tôi đăng ký, thi lấy học bổng giá trị lên đến 50% tổng chi phí (học phí và ăn ở nội trú) chương trình IGCSE và A-level của trường Rossall School – được thành lập từ năm 1844, là một trong những trường nội trú và bán trú hàng đầu, nằm trong Top 20 trường tư thục tốt nhất tại vương quốc Anh. Tôi bàng hoàng mừng vui khi cầm trong tay giấy xác nhận của Rossall School cấp học bổng ở mức cao nhất cho mình liên tục 3 năm học; và tiếp tục “choáng” khi sau đó 1 năm, Rossall School cấp học bổng cho em gái tôi cũng ở mức cao nhất và liên tục trong 6 năm học…
Chị em chúng tôi đã và đang có những khoảng thời gian học tập và vui sống thật tuyệt vời tại trường cùng thầy cô và bè bạn đến từ khắp nơi trên thế giới. Tọa lạc giữa cánh đồng cỏ xanh mướt tại thành phố biển Fleetwood (hạt Lancashire, Tây Bắc nước Anh, cách Manchester hơn 1 giờ lái xe, cách London khoảng 4 giờ đi tàu) – địa danh gắn liền với sản phẩm “kẹo cay con tàu” Fisherman nổi tiếng hàng trăm năm nay – với môi trường học tập mang đậm truyền thống Anh quốc và tính quốc tế hóa mà học sinh từ 30 nước trên thế giới của trường mang lại, Rossall là môi trường học tập lý tưởng nhất cho các học sinh đăng ký học tại đây. Trên 95% học sinh tốt nghiệp trường Rossall hàng năm được nhận vào học tại các trường đại học lớn tại Anh như Đại học Oxford, Cambridge, Đại học London (UCL), Đại học York, Lancaster, Bath, Nottingham…, các truờng đại học tại Mỹ và các nước phát triển khác.
Trường có khu nội trú nam, nữ riêng biệt, rộng rãi, thuận lợi, an toàn cho học sinh học tập và vui chơi. Học sinh A-Level như tôi thường ở phòng đơn, còn em gái tôi thì ở phòng đôi vì nhỏ tuổi; người quản lý khu nhà ở (House Parent) luôn hỗ trợ tích cực và chăm sóc tận tình từng học sinh.
Chương trình hỗ trợ tiếng Anh thường xuyên và nhiều hoạt động ngoại khóa, thể thao phong phú, hấp dẫn… đã giúp chúng tôi cùng bạn bè mình nhanh chóng hội nhập với cuộc sống ở trường, tích cực học tập và rèn luyện thể lực cũng như được thể hiện những năng khiếu đang tiềm ẩn trong mỗi người… Trên hết, chúng tôi được học cách tự làm chủ mình, tự chịu trách nhiệm với những hành vi của mình, qua đó tự hoàn thiện mình cả về nhân cách và nhận thức để có thể vững bước trên nhưng chặng đường đời đang mở ra phía trước…
Có thể thấy, vương quốc Anh – là đất nước công nghiêp phát triển đầu tiên trên thế giới – để duy trì những lợi thế của mình, rất coi trọng chính sách giáo dục nói chung và những chương trình cụ thể cho từng bậc học nói riêng. Việt Nam chúng ta dù đã xác định giáo dục có tầm quan trọng hàng đầu và đã nhiều lần “cải cách”, song vẫn còn quá nhiều điều cần phải học hỏi từ “đối tác chiến lược” này. Hẳn là không mấy dễ dàng, song chúng ta – những học sinh, sinh viên đã, đang và sẽ được học tập tại vương quốc Anh – có thể hình dung ngày càng rõ hơn khoảng cách giữa ta và các nước phát triển; cũng như thấy được trách nhiệm ngày càng lớn hơn đối với việc góp phần thu hẹp khoảng cách đó… phải không các bạn?
Chúc các bạn chọn được trường thích hợp và tìm kiếm học bổng thành công!
NINA/MIA Nguyễn
