Úc: Những điều gì cần biết về vắc xin Covid-19 và tiêm ở đâu tại Úc?

Vi rút SARS-CoV-2 gây ra COVID-19 là một loại coronavirus được đặt tên từ hình ảnh giống chiếc vương miện dưới kính hiển vi điện tử. Phần thân là các protein nhọn bám trên bề mặt của vi rút. Người ta tin rằng SARS-CoV-2 sử dụng các protein đột biến này để giúp nó xâm nhập vào tế bào chủ qua màng tế bào. Khi vào bên trong, vi rút sử dụng năng lượng, tài nguyên và máy móc của tế bào để tạo bản sao của chính nó hoặc tái tạo.

Úc đã ký kết một số thỏa thuận cung cấp vắc xin COVID-19, nếu chúng được chứng minh là an toàn và hiệu quả:

– Pfizer / BioNTech COMIRNATY: vắc xin dựa trên mRNA

– Đại học Oxford / AstraZeneca: vắc xin vectơ vi rút

– Novavax: một loại vắc xin tiểu đơn vị protein

Có hai loại vắc-xin đã được Cơ quan Quản lý Sản phẩm Trị liệu (TGA) đã tạm thời phê duyệt để sử dụng tại Úc. Đây là vắc xin Pfizer/BioNTech COVID-19 và vắc-xin COVID-19 của Đại học Oxford/AstraZeneca. Vắc-xin Novavax vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm lâm sàng trên con người và nếu được chấp thuận sử dụng, dự kiến sẽ có mặt vào cuối năm 2021.

Cả hai loại vắc-xin đều được chứng minh là có hiệu quả trong việc ngăn chặn các triệu chứng COVID-19 phát triển và bảo vệ chống lại bệnh nặng. Vắc-xin Pfizer được sử dụng ở Úc cho những người từ 16 tuổi trở lên. Các nhóm ưu tiên đầu ở Úc sẽ bắt đầu nhận vắc-xin này vào ngày hôm nay. Vắc-xin AstraZeneca sẽ được sử dụng cho những người từ 18 tuổi trở lên và sẽ được sản xuất trong nước. Việc cung cấp vắc-xin này hiện dự kiến sẽ bắt đầu vào tháng 3 năm 2021.

Vắc xin rất an toàn. Comirnaty (Pfizer) vắc-xin không chứa bất kỳ vi rút sống nào nên nó không thể nào gây cho bạn nhiễm COVID-19. Nó chứa mã di truyền (mRNA) của một phần quan trọng của virus SARS-CoV-2 (Covid 19) được gọi là protein đột biến, và mRNA này sẽ nhanh chóng biến mất trong cơ thể. Sau khi tiêm vắc-xin, cơ thể bạn đọc mã di truyền và tạo ra các bản sao của protein tăng đột biến. Điều này sau đó đào tạo hệ thống miễn dịch của bạn để nhận ra và chiến đấu chống lại vi rút SARS-CoV-2, nguyên nhân gây ra COVID-19.

Ở Vương quốc Anh hàng triệu người hiện đã nhận được vắc-xin COVID-19 Comirnaty an toàn của công ty Pfizer rồi.

Vắc-xin được đánh giá một cách khoa học thông qua thử nghiệm trên động vật, thử nghiệm lâm sàng trên con người và sự giám sát sau khi phê duyệt.

Tính cấp bách đối với đại dịch COVID-19 có nghĩa là tất cả các nguồn lực và nỗ lực có sẵn đều được dồn vào mục tiêu tìm ra loại vắc-xin an toàn và công hiệu. Việc này đã xảy ra nhanh chóng bởi vì:

Tuy vắc xin COVID-19 được phát triển trong thời gian kỷ lục nhưng đã tuyệt đối không ảnh hưởng đến sự an toàn vì không bước nào trong giai đoạn kiểm tra và thử nghiệm lâm sàng đã bị rút ngắn đi.

Cơ quan Quản lý Sản phẩm Trị liệu (TGA) đánh giá tất cả các loại vắc xin ở Úc. Điều này đảm bảo rằng vắc xin được phê duyệt là an toàn, hiệu quả và được sản xuất theo tiêu chuẩn chất lượng rất cao. Mô tả về quy trình phê duyệt vắc xin COVID-19 có trên trang web TGA.

Một thử nghiệm lâm sàng rất lớn cho thấy vắc xin Pfizer Comirnaty có hiệu quả trong việc ngăn ngừa COVID-19 ở những người từ 16 tuổi trở lên. Những người đã tiêm hai liều Comirnaty ít có khả năng bị nhiễm COVID-19 hơn khoảng 95% so với những người không chủng ngừa. Nó có hiệu quả như nhau ở những người trên 65 tuổi và những người có một số tình trạng y tế ổn định từ trước.

Tiêm chủng giúp bảo vệ những người miễn nhiễm yếu và có nguy cơ bệnh nặng hoặc tử vong do Covid-19 trong xã hội của chúng ta, những người không thể tiêm chủng vì họ còn quá trẻ hoặc sức khỏe quá yếu.

Chúng ta đạt được ‘miễn dịch bầy đàn’ khi có đủ số người được chủng ngừa để ngăn chặn hoặc làm chậm sự lưu hành của dịch bệnh. Điều này làm giảm khả năng lây nhiễm dịch bệnh để bảo vệ những người không thể tiêm chủng. Sự lây loan ít cũng sẽ giảm khả năng phát sinh các đột biến mới, nguy hiểm hơn.

Bảo vệ chống lại COVID-19 bắt đầu từ khoảng 2-3 tuần sau liều đầu tiên. Mặc dù một liều có thể bảo vệ một số bệnh, nhưng nó có thể chỉ kéo dài trong thời gian ngắn hạn. Hai liều sẽ bảo vệ tối ưu. Để bảo vệ tốt nhất chống lại COVID-19, cần hai liều, tiêm cách nhau ít nhất ba tuần.

Không có vắc xin nào hiệu quả 100%, vì vậy bạn có thể vẫn bị bệnh do COVID-19 sau khi tiêm chủng. Hiện tại chưa có tài liệu cho biết là sự miễng dịch của vắc xin Comirnaty sẽ tồn tại bao lâu trong cơ thể con người. Chỉ có thời gian mới chứng minh được điều này.

Hiện tại cũng chưa có tài liệu cho biết vắc xin COVID-19 có hiệu quả như thế nào trong việc ngăn chặn sự lây lan của vi rút. Điều này có nghĩa là SARS-CoV-2 vẫn có khả năng lây nhiễm sang người được tiêm chủng. Ngay cả khi họ không có triệu chứng hoặc chỉ có triệu chứng nhẹ, họ vẫn có thể truyền bệnh cho người khác.

Nếu bạn đã được chủng ngừa hai liều Comirnaty, bạn vẫn nên làm xét nghiệm COVID-19 nếu có các triệu chứng đáp ứng các tiêu chí xét nghiệm theo cơ quan y tế địa phương (ví dụ: sốt, ho, đau họng).

Trong hầu hết các trường hợp, cần nhớ rằng các tác dụng phụ nhẹ là dấu hiệu vắc xin đang thực hiện công việc của mình và kích hoạt phản ứng miễn dịch sẽ bảo vệ bạn chống lại nhiễm trùng.

Các tác dụng phụ được báo cáo phổ biến nhất đối với vắc-xin Pfizer COVID-19 là đau tại chỗ tiêm, mệt mỏi, nhức đầu, đau cơ, ớn lạnh, đau khớp và sốt.

Một thực tế thú vị cần ghi nhớ là nhiều người gặp phải những tác dụng phụ này sau liều thứ hai hơn là sau liều đầu tiên. Các chuyên gia nói rằng trong một số trường hợp hiếm hoi, rất có thể Vắc xin Pfizer-BioNTech COVID-19 có thể gây ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Điều này thường xảy ra trong vòng vài phút đến một giờ sau khi tiêm một liều vắc-xin COVID-19.

Giống như nhiều loại vắc xin khác, đây là một lý do tại sao bạn có thể được yêu cầu ở lại để theo dõi sau khi bạn nhận được vắc xin COVID-19.

Trên toàn thế giới, đã có 21 trường hợp được báo cáo về phản vệ sau khi sử dụng 1.893.360 liều vắc xin Pfizer-BioNTech COVID-19 đầu tiên. 17 người trong số những người đó đã bị dị ứng.

Những người từ 16 tuổi trở lên có thể tiêm vắc xin COVID-19 này. Chính phủ Úc đã thông báo rằng khả năng đủ điều kiện tiêm chủng COVID-19 đã được mở rộng và sẽ được cung cấp miễn phí cho tất cả những người sống trên đất Úc, bao gồm:

Thuốc chủng ngừa COVID-19 sẽ được cung cấp theo từng giai đoạn. Nhóm Cố vấn Kỹ thuật Úc về Tiêm chủng (ATAGI) đã tư vấn cho Chính phủ Úc về những nhóm nào nên được ưu tiên tiêm những liều đầu tiên của vắc-xin COVID-19 ở Úc. Lời khuyên này phù hợp với hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Các nhóm ưu tiên bao gồm những người có nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng cao hơn. Họ là những nhân viên có tiếp xúc trực tiếp với những người có thể bị nhiễm coronavirus.

Giai đoạn 3: Trẻ em nếu có đề nghị.

Nơi bạn nhận được vắc-xin phụ thuộc vào nhóm bạn đang ở.

Bạn muốn biết mình thuộc nhóm nào và bao giờ được chủng ngừa Covid-19 xin nhấn vô link kiểm tra này.

Ai không nên chủng ngừa này? Bạn không nên chủng ngừa này nếu bạn đã:

* Sốc phản vệ (một dạng phản ứng dị ứng nghiêm trọng – anaphylaxis ) sau khi tiếp xúc với bất kỳ thành phần nào của thuốc chủng ngừa COVID-19.

Cho dù bạn có nằm trong nhóm ưu tiên hay không, điều tốt nhất bạn có thể làm là luôn cập nhật và tiếp tục là COVIDSafe. Chính phủ Úc sẽ cung cấp thêm thông tin về cách thức vắc-xin sẽ được triển khai trong những tháng tới. Trong thời gian chờ đợi, mọi người vẫn cần:

Mặc dù Chính phủ Úc ủng hộ mạnh mẽ việc tiêm chủng, nhưng không bắt buộc và các cá nhân có thể chọn không tiêm chủng.

Nếu chọn không chủng ngừa COVID-19, điều này sẽ không ảnh hưởng gì đến tư cách hội đủ điều kiện được hưởng Family Tax Benefit Part A hoặc phụ cấp lệ phí gửi trẻ của gia đình quý vị.

Trong tương lai, chủng ngừa COVID-19 sẽ trở thành một yêu cầu bắt buộc khi đi du lịch hoặc đối với những người làm việc tại một số nơi làm việc có nguy cơ cao như cư xá cao niên.

Các “trung tâm” tiêm chủng do ba dịch vụ y tế công cộng ở Melbourne – Austin Health, Monash Health và Western Health – điều hành – sẽ cung cấp những vắc xin đầu tiên vào hôm nay. Alfred Health cũng sẽ làm việc với trung tâm Monash Health trong quá trình triển khai.

Hẹn các bạn kì tiếp theo sẽ có bài viết Hướng dẫn quyết định tiêm chủng vắc-xin COVID-19 cho phụ nữ đang dự định mang thai, đang chữa bệnh vô sinh, đang mang thai, hoặc đang cho con bú.

SSDH (Theo fb bác sĩ Thu Mai tại Úc)