SSDH- Bài luận mình đang nói đến ở đây là SOP, Motivation letter, Letter of Intent, Study Plan, Professional Project, etc. Ở các bộ hồ sơ học bổng, đây là mục gần như luôn chiếm trọng số cao nhất, đóng vai trò quyết định đến việc được lựa chọn của một ứng viên. Thậm chí có những học bổng như Chevening ở Round 1 chỉ yêu cầu ứng viên nộp 4 câu hỏi bài luận, để quyết định bạn có được vào Round 2 là Interview hay không.
Qua việc phân tích bao nhiêu bài luận của các bạn mentee, đồng môn đạt học bổng, mình có thể tin rằng: bài luận không phải là tốt nếu chỉ tập trung vào các yếu tố viết thật bay bổng, thật sáng tạo hay dùng những từ ngữ cao siêu, sâu sắc về học thuật. Một Study Plan/Professional Project tốt cũng không phải bạn cứ hứa rằng bạn sẽ thay đổi cả thế giới, hay kế hoạch hoành tráng trong tương lai, mà cần kế hoạch nhỏ nhưng thuyết phục.
Một bài luận tốt cơ bản phải làm nổi bật được điểm mạnh của bạn. Viết luận tốt trước khi nói đến khả năng viết thì cần biết người, biết ta để trăm trận trăm thắng. Vậy nên, cũng đừng lười mà dùng một bài luận cho tất cả các loại applications khác nhau nha
- Biết người? Học bổng này cần một ứng viên như thế nào, đâu là ứng viên học bổng đang tìm kiếm. Đây cũng là câu hỏi mình luôn đặt ra đầu tiên cho các bạn mentee, và phần mình coi trọng nhất là hiểu học bổng, Hội đồng.
- Biết ta? Bạn biết mình mạnh ở đâu với những tiêu chí tìm kiếm của họ để làm nổi bật nó, biết mình yếu ở đâu để chọn những học bổng cho phù hợp. Bài luận có mạnh đến đâu mà học bổng không phù hợp thì cũng đành thôi.
Bài luận sẽ cần thể hiện được màu sắc cá nhân của bạn, giá trị bạn sẽ mang đến chương trình, kết nối được những điểm liên quan (relevant) có trong CV của các bạn (Connect the dots) để làm sáng tỏ động lực lâu dài.
Bên cạnh việc đánh giá động lực, một bài luận tốt còn thể hiện tư duy logic ngôn ngữ của ứng viên – một điều mà chương trình tìm kiếm. Mình có cơ hội được nói chuyện với các bác trong Consortium của học bổng Erasmus mà mình đang theo học. Bác Sigurd điều phối có nói với mình, bài luận sẽ là nơi thể hiện được khả năng logic của ứng viên, điều các trường có thể dùng nó đánh giá cho việc bạn đi học có thể viết luận tốt hay không. Và thật bất ngờ, là những gì mình viết trong bài luận Hội đồng lại nhớ nó đến vậy, khi bác liên tục nhắc mình về những chi tiết rất nhỏ như kỳ trao đổi của mình ở Bỉ. Vậy mới thấy sức mạnh của bài luận sẽ có giá trị thế nào để kết nối mình với Hội đồng khi mà chúng ta đang cố giao tiếp với một người cách ta nửa bán cầu, không hề quen biết.
Về lời khuyên cho các bạn đang struggle, sau khi đã phân tích đánh giá xong “người” và “ta”, lúc viết bản draft đầu, chúng ta nên:
– Hãy luôn chuẩn bị outline trước khi viết bài. Cung cấp cho người đọc một “sơ đồ” hợp lý theo trình tự, một cấu trúc bài luận hợp lý. Thứ tự logic có thể là: trình tự thời gian (giai đoạn xa đến gần), không gian (theo từng khía cạnh), nhấn mạnh (important mesages first). Miễn sao có được sự kết nối dẫn dắt người đọc, ý trước làm sáng tỏ ý sau.
– Luôn viết rõ ý, viết có luận điểm rõ ràng cho mỗi đoạn.
– Viết có lý lẽ, dẫn chứng thay vì chỉ tuyên bố statement, hoặc quá chung chung.
– Luôn hướng đến ý chủ đạo của một bài viết, tránh off topic hoặc sa đà vào kể chuyện nhưng không relevant đến ngành học, bản thân.
– Sử dụng câu chuyển đoạn, chuyển ý để kết nối mạch viết.
– Ngắn và đủ mạnh. Một bức thư quá dài sẽ không được đánh giá cao như bức thư ngắn mà nêu bật được những điểm mạnh nhất của bạn.
Làm thế nào để có thể viết tốt hơn? Đọc nhiều, đọc từ các bài viết chuyên ngành của bạn, đọc những bức thư động lực của bất kỳ ai, việc đọc thật nhiều sẽ khiến khả năng tổ chức ngôn ngữ viết hơn. Trong lúc đọc bạn có thể note lại bất kỳ cụm nào, cách phát triển ý tưởng của họ để sử dụng trong tương lai.
Sắp một kỳ nữa apply lại đến, còn nửa năm để chúng mình chuẩn bị và nâng cao khả năng viết luận. Mình sẽ suggest vài khoá Writing Free mà có liên quan, các bạn có thể dùng trial hoặc đăng ký Financial Aid để học nha.
Tác giả: Ngan Tran
