Sẵn sàng du học – Nếu quyền lợi trực tiếp bị ảnh hưởng do lịch thi THPT quốc gia hay tình hình Covid-19, học sinh nên mạnh dạn đàm phán, đề xuất giải pháp với trường.
Nhiều học sinh lo lắng lỡ nhập học hoặc mất học bổng du học do kỳ thi THPT quốc gia năm 2020 muộn (8-11/8), trùng với lịch nhập học của nhiều trường nước ngoài. Dưới đây là chia sẻ của chị Nguyễn Vũ Thanh An, thạc sĩ giáo dục học tại Đại học Harvard và thạc sĩ Nguyễn Hạnh Chi, Trưởng văn phòng Tư vấn Đại học, Du học và Hướng nghiệp trường Phổ thông liên cấp Olympia (Hà Nội), thành viên Hiệp hội phát triển tư vấn hướng nghiệp châu Á – Thái Bình Dương.
Hai từ mà những người làm tư vấn học đường (School Counselor) như chúng tôi nghe nhiều dạo gần đây là "chưa có tiền lệ" (unprecedented) và "không chắc chắn" (uncertain). Quả thật, đây là hai từ miêu tả thật sát những gì chúng ta đang cùng trải qua khi Covid-19 diễn biến phức tạp.
Khi trường học ở Việt Nam phải đóng cửa từ đầu tháng 2 thì liên tiếp sau đó các trường học trên toàn thế giới cũng đã và đang đóng cửa, chuyển sang mô hình học tập trực tuyến. Theo số liệu của UNESCO vào ngày 1/3, khoảng 300 triệu học sinh tại hơn 10 quốc gia bị ảnh hưởng. Nhưng một tháng sau đó, có tới hơn 1,5 tỷ người học tại gần 200 quốc gia chịu tác động của dịch bệnh.
Sự đóng cửa hàng loạt này là chưa từng có tiền lệ, đồng thời tạo ra những băn khoăn nhất định từ học sinh và gia đình. Học sinh lớp 12 và phụ huynh lo lắng về việc học tập trước mắt, dự định tương lai, đặc biệt với những bạn trúng tuyển và du học năm nay khi kỳ thi THPT quốc gia được đẩy lùi tới gần giữa tháng 8.
Đầu tiên, chúng tôi phải khẳng định việc lùi kỳ thi THPT quốc gia là hợp lý trong bối cảnh Covid-19 phức tạp. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã tinh giản nội dung dạy và học, đẩy mạnh phương pháp học trực tuyến.
Một số kỳ thi khác trên thế giới cũng đang thay đổi, chuyển dần thành bài kiểm tra độc lập tại nhà. Ví dụ thi AP theo hệ chương trình Mỹ, học sinh sẽ hoàn thành bài thi ở nhà kèm tổng hợp kết quả trước đó, thay vì thi tập trung như mọi năm. Kỳ thi Pearson ở Anh cũng sẽ được thay thế bằng thông tin tổng hợp của mỗi học sinh đến từ điểm thi thử và những điểm đánh giá của giáo viên.
Do vậy, học sinh lớp 12 không nên quá hoang mang mà nên tập trung học theo chương trình của Bộ, tiếp tục duy trì luyện tập và chuẩn bị cho kỳ thi THPT quốc gia theo sức của mình. Việc không đến trường không đồng nghĩa với việc ngừng học, học đối phó. Đồng thời, các bạn lớp 12 cũng cần chủ động cập nhật tin tức để có phương án hành động nếu có thay đổi.
Về thời gian nhập học và hình thức học tập của các đại học thế giới, chúng tôi nhận thấy không có một đáp án chung. Ví dụ, Đại học Union (Mỹ) cho sinh viên nhập môn online thay vì đến trường. Trường Hotelschool the Hague (Hà Lan) và Đại học Umass Amherst (Mỹ) khuyến cáo lùi việc nhập học một kỳ hoặc một năm. Đại học Utretch (Hà Lan) yêu cầu xin thêm giấy chứng nhận của trường để mang theo cũng như đi xin visa trước khi có giấy chứng nhận tốt nghiệp.
Việc học tập ở kỳ đầu hoặc năm đầu tiên cũng có nhiều thay đổi. Các trường ở Mỹ, Canada, Australia đã và đang chuyển lớp học và trải nghiệm học tập lên các trang trực tuyến. Điều này tạo điều kiện để bạn học online kỳ đầu tiên/năm đầu tiên nếu dịch bệnh còn nhiều nguy cơ vào mùa thu năm nay.
Với các trường châu Âu, du học sinh có thể học online kỳ đầu hoặc trường sẽ lùi ngày khai giảng năm học. Với các trường còn mở cửa, số lượng học sinh quốc tế nhiều khả năng ít hơn so với trước đây vì nhiều nước bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh và khả năng khống chế dịch bệnh ở mỗi nước là khác nhau.
Hiện các trường châu Á như ở Hong Kong, Singapore, Nhật Bản đều dự định khai giảng theo lịch thường niên nhưng đưa ra rất nhiều hỗ trợ nhập học linh hoạt với học sinh trong và ngoài nước. Hàn Quốc đẩy lùi lịch nhập học tới tháng 4 và hy vọng sẽ sớm mở cửa trở lại đón học sinh khi dịch bệnh được kiểm soát.
Học sinh Việt Nam cần chú ý những phương án mới này từ các trường để chuẩn bị tâm lý. Các bạn cũng có thể phải xin visa sát ngày vì một số đại sứ quán hiện không nhận lịch phỏng vấn hoặc đang giãn cách nhận lịch; phải chịu chi phí đi lại đắt đỏ hơn vì các lệnh giảm bay làm giá máy bay tăng lên nhanh chóng.
Tuy nhiên, chúng tôi muốn nhấn mạnh đây là tình hình chung của học sinh đến từ khắp nơi trên thế giới, chứ không chỉ riêng học sinh Việt Nam. Các trường học ở nước ngoài, cũng như trường tại Việt Nam đều theo dõi sát sao tình hình Covid-19 và đưa ra điều chỉnh phù hợp, với tiêu chí là hỗ trợ và bảo vệ học sinh hết sức có thể.
Sinh viên Đại học Harvard (Mỹ) dọn đồ khỏi ký túc xá hôm 10/3 do trường thông báo đóng cửa, chuyển sang học trực tuyến. Ảnh: Yahoo Finance.
Lời khuyên chung cho những bạn chuẩn bị du học:
– Các bạn nên có sự chuẩn bị sẵn sàng vì đây là trường hợp chưa có gì chắc chắn, sẽ có thể thay đổi phút chót. Hãy chủ động liên hệ với trường về việc Bộ Giáo dục và Đào tạo lùi lịch thi THPT quốc gia hay tham gia các nhóm của học sinh mới được nhận vào trường để cùng chia sẻ. Các bạn cần chuẩn bị sẵn sàng giấy tờ cần thiết để có thể đặt lịch phỏng vấn visa (nếu chờ đến khi Đại sứ quán tiếp nhận đơn xin thị thực mới chuẩn bị giấy tờ thì có thể phải chờ thêm rất lâu mới được phỏng vấn).
– Chuẩn bị tâm lý cho những thay đổi xảy ra phút chót, ví dụ trường đổi lịch học hay kéo dài thời gian học online. Hãy luôn có phương án dự trù để tránh rơi vào trạng thái bị động.
– Học sinh và gia đình nên tham khảo nguồn tin chính thống của trường, Đại sứ quán, thành phố, hay quốc gia và cân nhắc kỹ càng, tránh đưa ra quyết định cảm tính, nóng vội mà ảnh hưởng đến cả quá trình lâu dài.
– Luôn có ít nhất 2-3 kế hoạch dự phòng trường hợp kế hoạch ban đầu bị thay đổi. Ví dụ, các bạn dự định đi học ở vùng dịch bệnh đang bùng phát nhanh có thể lên kế hoạch lùi một kỳ học hay một năm để rèn thêm kỹ năng. Hãy chú ý tham khảo và liên hệ với các bên liên quan ngay khi thay đổi kế hoạch, đừng để đến phút chót mới thông báo vì có thể sẽ ảnh hưởng tới quyền lợi.
Trường hợp quyền lợi trực tiếp của các bạn bị ảnh hưởng, ví dụ học bổng bị treo hoặc giảm, hay sẽ bỏ lỡ cơ hội trải nghiệm thực tế vì trường đại học bên kia quyết định học online, hãy mạnh dạn đề xuất những giải pháp mà bản thân và gia đình thấy hợp lý. Đây cũng là cơ hội để các bạn thử khả năng đàm phán và giải quyết vấn đề của mình. Hơn nữa, việc các bạn chủ động gọi tên vấn đề cá nhân gặp phải cũng giúp các trường có cơ hội điều chỉnh chế độ hỗ trợ chung.
– Để chuẩn bị tốt, các bạn hãy tranh thủ thời gian này để rèn luyện kỹ năng học tập, làm việc online cũng như kỹ năng công nghệ và trình độ tiếng Anh. Với hệ thống học tập và làm việc trực tuyến mà các công ty toàn cầu thiết lập trong mùa dịch, rất có khả năng phương án này sẽ được sử dụng lâu dài trong tương lai và bạn sẽ cần bắt kịp.
– Việc ở nhà trong thời gian dài dù là cần thiết để chống dịch cũng sẽ tạo nên một số căng thẳng nhất định với tâm lý và sức khỏe con người. Các bạn nên học cách để chăm sóc và bảo vệ sức khỏe, tâm trí cũng như sức khỏe tinh thần của bản thân. Hãy vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày và xây dựng thời gian biểu cân bằng giữa học tập và nghỉ ngơi. Ngủ đủ 8-9 tiếng mỗi ngày cũng là cách tăng cường miễn dịch và bộ nhớ làm việc giúp bạn chống chọi bệnh tật và học tốt hơn.
Cuối cùng, giãn cách xã hội không có nghĩa là ngừng kết nối với bạn bè, người thân. Hãy thường xuyên gọi video với những người bạn yêu quý bởi đây cũng là một trong những cách giúp bạn giảm tải lo âu. Không để bản thân rơi vào trạng thái "ngủ đông", đến khi đi học đại học dễ bị choáng hoặc bị động với những thay đổi sau dịch.
Thái Hải (SSDH) – Theo Báo VnExpress
