SSDH – Với nhu cầu tìm hiểu thông tin du học Mỹ của các học sinh Việt nam ngày càng tăng, chúng tôi xin gửi đến chùm bài viết của Ông Kenny Phạm – Cố vấn thông tin du học Mỹ của Sansangduhoc, hy vọng các bạn sẽ có những thông tin hữu ích trước khi lựa chọn đi du học.
Trường Cao Đẳng Cộng Đồng – Community College
Community college chính thức được thành lập từ thời tổng thống Kennedy, nhằm mục đích đào tạo nhanh chóng một đội ngũ công nhân có tay nghề cung cấp cho nền kinh tế Mỹ đang phát triển nhanh chóng lúc đó. Trước đó các trường này được gọi là Junior College, Technical College hay City College. Trường cao đẳng có lâu đời nhất là trường Fullerton Junior College thành lập 1913 ở California và năm 1972 đổi tên lại là Fullerton College.
Như tên gọi, community college (CC) đào tạo và phục vụ cho cộng đồng địa phương, vì vậy hầu hết học sinh là cư dân của địa phương. Học sinh chủ yếu là những người muốn học nhanh một nghề có nhu cầu tuyển dụng cao của địa phương rồi ra kiếm việc làm. Chương trình giảng dạy của CC đặt trọng tâm vào đào tạo cho học sinh có một kiến thức căn bản chung về toán, khoa học, xã hội và Anh ngữ, song song với đào tạo tay nghề đủ để họ đi làm việc. Chương trình và các lớp học mở nhiều hay ít là tùy theo nhu cầu tuyển dụng trong vùng, và tùy theo xu hướng tiến bộ của xã hội, chẳng hạn như: Thời thập niên 80’s là Computer Age (Thời máy vi tính), 90’s & 2000 là Information Age (Thông tin), 2010 có khuynh hướng về chăm sóc sức khoẻ (Health care) – Dịch vụ (Services) – Kinh tế toàn cầu (Global business) – Robotic (Người máy) – Thăm dò liên hành tinh (Inter-planet exploration). Vì vậy các lớp dạy về kinh tế và chăm sóc sức khoẻ được các trường CC mở nhiều hơn các lớp khác để phục vụ cho số lượng học sinh học các ngành này nhiều hơn.
*** Hồi đầu thập niên 80 rất nhiều người Việt Nam chưa học xong chương trình cán sự điện tử (Electronic tenhician) đã được các hãng điện tử ở vùng San Jose, CA tới tận trường chiêu mộ. Riêng nghề y tá vì đòi phải có license và trở ngại tiếng Anh nên người Việt mình chịu thua, nhường lại cho người Philippine.)***
Community college được sự tài trợ từ ngân sách của tiểu bang vì vậy tất cả các trường CC có thể xem là trường công (Tuy nhiên mỗi trường lại nhận tiền tài trợ của tiểu bang nhiều ít khác nhau) nên học phí mỗi trường dành cho cư dân của tiểu bang cũng khác nhau (Sự khác biệt này không nhiều lắm). Rẻ nhất có thể nói là California khoảng $26/unit, và đắt nhất là New Jersey khoảng $133/credit. Tuy các trường CC có tính học phí, nhưng hầu hết các học sinh học nghề ở CC có thể nói là MIỄN PHÍ. Vì học sinh nhận được trợ cấp của liên bang qua các chương trình tài trợ thường được biết đến là FAFSA, rồi ngoài ra còn có tài trợ của tiểu bang (Tùy theo hoàn cảnh của mỗi người) và chương trình tài trợ The Trade Adjustment Assistance (TAA) của bộ lao động Hoa Kỳ.
Không giống như trên đại học đa số là giới trẻ, học sinh community college gồm đủ mọi tầng lớp và giai cấp của xã hội từ 16 tuổi ( Vừa học high school vừa lấy thêm tín chỉ trên college) tới những người chỉ muốn học 1 hay 2 lớp trau dồi thêm nghề nghiệp, hoặc những người đã nghỉ hưu tới trường học vài lớp về nghệ thuật đa số là học nhanh một nghề nào đó rồi ra đi làm . Chỉ có một số rất ít, vì lý do nào đó chọn học chương trình liên thông đại học và đa số không bao giờ thấy được cánh cửa của trường đại học.
Tổng thống Obama nhấn mạnh trong bài phát biểu của Ông rằng: phần lớn các học sinh Cao đẳng cộng đồng không chuyển tiếp lên đại học hoặc tốt nghiệp khóa Đại học 4 năm. http://www.washingtonpost.com/wp-dyn…d=opinionsbox1
Theo thống kê của International Institutional Education www.IIE.org Việt Nam đứng hạng 9 trong số lượng du học sinh ở Mỹ năm 2010 với 13,112 học sinh trong số này có hơn 10,000 học sinh đang học các chương trình ESL hay community college. Hơn 90% du học sinh không thể qua nổi cổng trường đại học. Hầu hết là không có khả năng trả tiền học. Một số học xong đại học trở về Việt Nam đi làm với đồng lương không xứng với số tiền bỏ ra để đi du học, trở nên tiêu cực, chỉ có một số rất ít có thực tài và may mắn kiếm được việc làm ở Mỹ hay lấy vợ/chồng được ở lại Mỹ. Người Việt có tính theo xu hướng, không chịu tìm hiểu kỹ càng và tự hiểu khả năng của mình, nghe lời đồn nên mắc phải lỗi lầm, tiêu tan cả tài sản gởi con em đi du học, cuối cùng làm lỡ hết việc học của con cái. Người ở Việt Nam có thể tự an ủi mình là vì không biết, vậy những người Việt sắp hay mới tới Mỹ định cư, họ vẫn mắc phải lỗi lầm này.
Là những người mới tới Mỹ định cư, các bạn không chịu tìm hiểu, không chịu suy nghĩ, mà lại cứ nghe lời truyền miệng, hay nhìn thấy cái lợi nhỏ trước mắt, mà không chịu nhìn xa hơn. Các bạn thấy người khác đi học không tốn tiền lại có dư vài trăm xài và nghe lời họ đợi 1 năm sau. Vậy các bạn có tự xem lại hoàn cảnh của mình có giống người đó không, trình độ của bạn cao hơn hay thấp hơn. Các bạn chịu khó tìm hiểu thông tin, tính toán cái lợi/ hại để đặt ra cho mình một hướng đi thích hợp nhất. Nói tóm lại, community college là lựa chọn thích hợp cho những ai, muốn học nhanh một nghề nào đó rồi ra trường kiếm việc làm (Hay vừa học, vừa làm) để mau chóng hội nhập vào xã hội Mỹ.
Technical College
Tương tự như community college, nhưng học sinh không phải học nhiều các môn chung (General education) nên thời gian học nhanh hơn như chứng chỉ khoảng 9 -12 tháng là xong 1 nghề (Tiện, sửa xe, xây cất, nấu ăn, y tá, phụ tá bác sĩ/nha sĩ,v.v.) hay 12 – 18 tháng như vi tính, thợ điện, kế toán, tiếp thị bán hàng, điện tử v.v. Các trường này đa số là trường tư học phí cao hơn, nhưng cũng có trường công học phí mắc hơn cao đẳng cộng đồng 1 chút, nhưng nói chung FAFSA cho vừa đủ tiền trả học phí.
Vocational School
Chủ yếu là dạy một nghề thật nhanh từ vài tuần tới 12 tháng như nail, tóc, phụ tá bác sĩ/nha khoa (9 tháng) hay medical billing & coding, thợ làm bánh. Hầu hết là trường tư, chỉ có các trung tâm dạy nghề của thành phố mới miễn phí.
Chọn lựa học trường nào là do các bạn tự quyết định, nói chung nghề nào ở Mỹ cũng đủ nuôi sống gia đình các bạn. Riêng các bạn muốn học transfer lên university, tôi mong các bạn hãy tìm hiểu thật kỹ, tính toán lợi hại và khi các bạn đặt quyết tâm rồi thì quyết định cũng chưa muộn. (Những người không có lòng cương quyết và không chịu nổi cực khổ, nghĩ rằng các bạn có thể vừa đi làm vừa có thể học xong đại học thì tôi khuyên hãy suy nghĩ lại).
Ở Mỹ muốn làm giàu không khó, không cần phải có bằng đại học, chỉ cần các bạn chịu khó, biết tiết kiệm. (Biết bao nhiêu chủ tiệm nail là triệu phú, vua rau muống ở San Jose, nhiều chủ xe lunch (Catering truck), nghề rửa cầu tiêu, v.v.)
Chúc các bạn thành công,
Kenny Phạm
