SSDH – Kết quả giáo dục ở Việt Nam đi ngược lại quy luật chỉ nước giàu mới có học sinh giỏi.
Sáng 15/12, trong phiên thảo luận chuyên đề “Giáo dục và phát triển nguồn nhân lực” của Hội thảo Khoa học quốc tế Việt Nam học, GS Paul Glewwe (Khoa Kinh tế học ứng dụng, Đại học Minnesota, Mỹ) đã bày tỏ sự ngạc nhiên khi nhìn vào kết quả giáo dục của Việt Nam trong chương trình đánh giá học sinh quốc tế (PISA).
Theo đó, GS. Paul Glewwe cho hay, kết quả bài thi của học sinh Việt Nam năm 2015 đã xếp thứ 8 trong 72 nước về Khoa học, thứ 22 về Toán và 32 về Đọc hiểu.
Ngay lần đầu tiên tham gia bài đánh giá PISA vào năm 2012, Việt Nam đã đứng thứ 8 về Khoa học, thứ 17 về Toán và thứ 19 về Đọc hiểu.
GS Paul Glewwe cho rằng Việt Nam đi ngược lại các quy luật của PISA.
Theo vị GS Mỹ, đây là con số khá cao, đi ngược lại các quy luật trước nay về xếp hạng của PISA. Khảo sát cho thấy, xếp hạng PISA tỷ lệ thuận với GDP của mỗi quốc gia và luôn có mối tương quan thuận chiều giữa kết quả của PISA với mức độ sung túc của mỗi quốc gia. Tức là quốc gia nào có trình độ phát triển kinh tế cao mới có nền giáo dục chất lượng.
Nhưng, Việt Nam là một ngoại lệ!
“Nói thật chúng tôi không hiểu chuyện gì đang xảy ra. Liệu có sự tác động của đầu vào, sách học thêm, tham khảo hay giáo viên dạy Toán của Việt Nam giỏi hơn, chất lượng hơn các nước khác?”, ông Paul đặt câu hỏi.
GS Paul cho biết thêm, khi so sánh Việt Nam với các nước, nghiên cứu của ông không chỉ lấy GDP làm tiêu chí mà còn tính đến cả yếu tố, như: trình độ học vấn của cha mẹ, tài sản của gia đình… Và ở yếu tố nào, Việt Nam cũng thấp hơn nhiều nước phát triển. Điều này càng khiến ông không thể hiểu nổi tại sao bị tác động bởi nhiều yếu tố như vậy mà điểm PISA của Việt Nam vẫn rất cao.
Trước đó, báo chí Mỹ cũng ca ngợi về kết quả này của Việt Nam khi CNN dành hẳn một chương trình để nói về giáo dục Việt Nam như một điều kỳ diệu, đặc biệt bởi kết quả trắc nghiệm trong cả 3 môn, Việt Nam đều hơn hẳn Mỹ và Anh quốc.
Theo kênh truyền thông này, số tiền đầu tư cho một học sinh Mỹ lên tới 115.000USD/học sinh không bằng một quốc gia đang phát triển như Việt Nam với đầu tư chỉ khoảng 5000$.
CNN làm chương trình phân tích về trường hợp kỳ diệu: Giáo dục Việt Nam
Lý giải cho những thắc mắc của ông Paul, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ cho rằng thu nhập của người dân Việt Nam không cao, nhưng Việt Nam rất đặc biệt. “Cha mẹ Việt có thể hy sinh tất cả, bán hết nhà đất, ruộng vườn để lo cho con ăn học. Đặc điểm đó ở các nước như Trung Quốc, Nhật Bản có thể có, nhưng ở châu Âu chắc không có”, ông Nhạ nói.
Tác giả Hiệu Minh, một Việt Kiều Mỹ từng chia sẻ trên trang blog của mình về những tâm huyết đối với nền giáo dục nước nhà đặc biệt chú ý tới kết quả đáng mừng này.
Ông đánh giá kết quả PISA của Việt Nam năm 2015 về khoa học vẫn giữ nguyên, Toán và Đọc hiểu có kém đi. Điều này đúng với phần đông học sinh trung học Việt Nam sang Mỹ học để làm bước đệm vào đại học đều được đánh giá cao về Toán và các môn tự nhiên, phần giao tiếp cần phải học thêm nhiều.
Một điểm rất quan trọng là khả năng vượt khó (resilency) của học sinh Việt Nam đứng hàng top 5 hơn hẳn Mỹ và nhiều nước phát triển.
Tuy nhiên, sự chênh lệch giữa các vùng miền lại lớn (performance gap), Việt Nam bị xếp gần cuối bảng. Điều này dễ hiểu vì nông thôn và thành thị có sự khác biệt lớn về giáo dục.
Giáo dục Việt Nam khác hẳn châu Âu.
Đánh giá chung về khả năng học của thế hệ trẻ ở Việt Nam, ông cho rằng: “Học sinh Việt học phổ thông một thời gian ở Việt Nam, khi sang các trường ở Mỹ đều học giỏi, nhất là môn Toán. Các gia đình người Việt ở World Bank đưa con sang theo học đều rất khá và giỏi.
Các cháu mất thời gian đầu về rào cản ngoại ngữ khoảng 6 tháng, sau đó thường được trường và lớp coi là những học sinh xuất sắc. Các cháu có lợi thế biết hai ngôn ngữ Việt và Anh, rất thuận tiện cho một công dân toàn cầu trong tương lai.
Gia đình có điều kiện nên cho các cháu học học hết lớp 10 ở Việt Nam, sau đó cho sang Mỹ học hết Trung học, rồi vào Đại học. Đó là cách tốt nhất giữ được bản sắc văn hóa, ngôn ngữ mẹ đẻ, con cái trưởng thành ở tầm toàn cầu”.
Nguồn: Baodatviet
