SSDH – Các bạn học sinh Việt Nam đang học lớp 10 và 11 có ý định đi du học Mỹ (kể cả học sinh gap year), bạn chắc chắn đang chuẩn bị hồ sơ và có nhiều câu hỏi thắc mắc. Vậy hãy cùng SSDH nghiên cứu mốt số lời khuyên dưới đây nhé.
1️⃣ ??̃? ????̂̉? ??̣ ??̛́?.
Ngày 1/11 hàng năm là hạn chọt sớm (Early Action và Early Decision) của hàng trăm đại học Mỹ, bao gồm cả những trường hàng đầu thế giới. Đợt tuyển sinh sớm này sẽ giúp bạn biết kết quả sớm, thường rơi vào tháng 12, để mình cảm thấy bớt xì-trét hơn và cũng như để tự lượng sức của hồ sơ mình phù hợp với trường nào; ví dụ, nếu bạn trượt một số trường ở top 30 trong đợt nộp sớm, bạn có thể cân nhắc các trường trong top 50 cho đợt nộp thường Regular Decision. Ngoài ra, trước ngày 1/11, hồ sơ của bạn phải hoàn chỉnh 100%: luận chính, luận phụ, điểm tiếng Anh, điểm SAT, hồ sơ tài chính, résumé, vâng vâng. Vì vậy, Khương khuyên các phụ huynh và học sinh ??̆́? đ?̂̀? ??̀?? ???̀?? ??̀? ??̛̀ ???́?? ? ???̣̆? ???́?? ? ??̀?? ??̆?.
Mỗi năm vào cỡ cuối tháng 11 hoặc tháng 12, không biết bao nhiêu học sinh và phụ huynh nhắn tin Khương nhờ hỗ trợ hồ sơ gấp. Khương gần như phải từ chối hết, đặc biệt trường hợp những bạn chưa làm gì cả, ngoài việc có điểm IELTS. Đến thời điểm đó cực kì khó và trễ để hoàn tất một bộ hồ sơ mạnh từ con số 0.
2️⃣ ??̃? ?̛? ???̂? đ??̂̉? ???̂́?? ???.
Nếu các bạn chưa thi bằng tiếng Anh nào, hãy tập trung luyện và đạt được ít nhất IELTS 6.5, TOEFL 90, hoặc DET 105 cho Khương. Ở mức điểm này, bạn có thể nộp đơn vào đa số đại học Mỹ. Nếu bạn đạt IELTS 7.0, TOEFL 95, hoặc DET 115, bạn có thể nộp đơn vào gần như tất cả các đại học Mỹ. Tuy nhiên, ở mức điểm này mà bạn cứ cố gắng thi đi thi lại để đạt điểm thật cao thì chỉ phí thời gian thôi, vì ban tuyển sinh Mỹ chỉ quan tâm việc bạn có đủ trình độ Anh ngữ để vào lớp học, trao đổi với giáo sư và các sinh viên khác. Nói một cách khác, họ chỉ cần biết điểm tiếng Anh có đạt tiêu chuẩn tối thiểu để được xét hồ sơ không, chứ không quan tâm nó cao siêu đến mức nào.
Ngược lại, nếu điểm tiếng Anh cũa bạn thấp hơn IELTS 6.5, việc tìm trường phù hợp trở nên khó khăn hơn. Community College có thể là một lựa chọn tốt vì nhiều lúc họ không yêu cầu điểm tiếng Anh hoặc điểm tiếng Anh rất thấp. Tuy nhiên, Khương nói thật là nếu tiếng Anh của bạn yếu, bạn đến học ở Mỹ, bạn sẽ gặp rất nhiều trở ngại trong cuộc sống và học tập, trừ phi bạn đến Mỹ chỉ để trao dồi tiếng Anh trong một chương trình ESL (English as a Second Language)
3️⃣ Đ??̂̉? ??? ???̂?? ??̀? ???? ???̣?? ???̛ ???̛?̛́?.
Bắt đầu từ năm 2020, hàng ngàn đại học Mỹ, kể cả các trường top như Stanford, MIT, và Harvard đã áp dụng chính sách test-optional: Nộp điểm SAT thì xét, không nộp thì thôi. Nếu bạn không thi SAT được, hoặc đạt điểm SAT thấp, đừng nản chí. Rất nhiều thí sinh, kể cả học sinh của Khương, vẫn lọt vào các trường hàng đầu dù không nộp điểm SAT. Năm ngoái Khương còn có học sinh đạt học bổng toàn phần dù điểm SAT chỉ ở mức ok (https://bit.ly/3sCZIUF). Các bạn vẫn cứ thi SAT. Nhưng nếu kết quả không như ý muốn thì đừng tuyệt vọng. Mình vẫn còn nhiều cách để củng cố hồ sơ.
4️⃣ Đ??̂̉? ??̂́ ???̀? ??̉? ???̉ ??̀ ???̂? ????̂̉? ??̂́? ????̂̉? đ?̂̉ đ?̣̂? ??̀? ??́? ???̛?̛̀?? ??̀?? đ?̂̀?.
Khương lưu ý điều này với tư cách là cựu sinh viên cao học với học bổng toàn phần từ University of Notre Dame. Đối với các trường siêu cạnh tranh (ultra-competitive) như Princeton, Duke, Johns Hopkins, điểm số tuyệt vời gần như là điều hiển nhiên, là điều kiện cơ bản thôi để thành công vào những trường này. Không biết bao nhiêu thí sinh, cả Mỹ lẫn quốc tế, với GPA 4.4 / 4.0, 10 lớp AP, SAT 1500+ vẫn trượt những những đại học này như rạ, đơn giản bởi vì, một lần nữa, học lực mạnh chỉ là yêu cầu tối thiểu. Nếu bạn đến thăm những đại học này, bạn sẽ gặp không biết bao nhiêu thủ khoa (valedictorian) và á khoa (salutorian) của high school của họ ngày xưa. Trên thực tế, cứ mỗi một học sinh Emory University nhận vào, họ đánh trượt 10 thí sinh khác với học lực rất mạnh (????̂̀?: ?ℎ? ???? ?? ??? ?ℎ?, ???? ???????). Khi nhìn vào hồ sơ của những người đậu vào các đại học danh giá, bên cạnh khả năng hàn lâm mạnh, mình cũng sẽ thấy những chi tiết nổi bật khác như tự lập một doanh nghiệp riêng, đồng sáng lập một tổ chức phi lợi nhuận, hoặc chủ bút (first author) một bài nghiên cứu khóa học. Tất cả những hoạt động này diễn ra khi thí sinh chỉ mới có 15, 16, và 17 tuổi.
5️⃣ ???̂?? ???̂́? ???̀ ??̉?.
Bây giờ các tổ chức, diễn đàn liên quan đến du học Mỹ mộc lên như nấm. Các phụ huynh và học sinh không hiểu gì thì mạnh dạn hỏi và xin lời tư vấn. Dĩ nhiên, độc giả cũng phải cẩn thận với những lời khuyên này. Hãy tìm người đi trước, đã hoặc đang du học Mỹ bậc cử nhân (các bạn chỉ học cao học ở Mỹ nhiều lúc cũng không quá rành quá trình xét tuyển ở bậc cử nhân). Không biết bao nhiêu lần Khương đã phải xua tan những quan niệm sai lầm của khách hàng nghe từ một ai đó. Ví dụ, một lần một phụ huynh bảo Khương là nghe nói ở Mỹ học sinh quốc tế bị cấm học ngành điều dưỡng, không phải thể đâu, thông tin có thể thay đổi theo thời gian nên bạn cần check cụ thể với trường với công ty tư vấn đại diện cho trường tuyển sinh. Vấn đề nằm ở việc nhiều lúc mọi người không hiểu rằng sinh viên quốc tế không được nhận hỗ trợ tài chính liên bang (federal aid), khiến việc tìm đúng trường để nộp thách thức hơn rất nhiều.
SSDH (Tác giải Khương Nguyễn)