Sẵn sàng du học – Tại Úc, mỗi tiểu bang, mỗi trường, đều có những cái khác biệt nhau. Vậy có bao nhiêu loại trường ở Úc, các trường này đào tạo học sinh như thế nào. Hãy cùng SSDH tìm hiểu thông tin các loại trường lớp tại xứ sở Kanguru qua bài viết sau đây.
Nói đơn giản thì các trường cấp 1 (lớp 1- 6) và cấp 2 (lớp 7 – 12) ở Úc phần lớn thuộc về 1 trong 3 loại như sau:
. Trường công (goverment schools)
. Trường đạo (Catholic schools)
. Trường tư (independent schools)
Một số trường dạy luôn từ lớp 1 – 12. Một số có boarding (nội trú) nghĩa là bố mẹ có thể gửi con vào ở luôn trong trường.
Trường công:
Phần lớn nhận học sinh từ những gia đình ở vùng gần trường. Vì là trường công nên bản chất là muốn tạo điều kiện cho ai cũng được đi học (comprehensive), ai đăng ký trước thì vào trước, và do vậy chi phí học trường công thông thường là khá mềm (có thể là khoảng $2,000/năm). Trường công thường có 1 vài lớp nâng cao cho những học sinh khá. Cũng có những trường công là trường hoàn toàn chọn lọc đầu vào – có nghĩa là học sinh phải học giỏi, thi tốt đầu vào mới được nhận vào. Ví dụ như Melbourne High School là 1 trường công chọn lọc đầu vào rất có tiếng tăm.
Trường Catholic:
Phần lớn dành cho học sinh gia đình có theo đạo Catholic. Có nhận học sinh từ gia đình không đạo, nhưng ít. Các trường cấp 2 hay ưu tiên nhận học sinh từ trường Catholic cấp 1 loại feeder school (kiểu như trường chị em) rồi sau đó mới tới vùng khác. Chi phí từ thấp đến khá cao, tuỳ trường. Trong trường Catholic thường dạy về đạo & bắt đầu mỗi ngày mới bằng cách cho học sinh đọc 1 đoạn kinh, thường tổ chức lễ mass, bắt buộc học môn Religious Studies (nghiên cứu tôn giáo), vv.
Trường independent:
Có thể theo một đạo khác (AngliCanada, Methodist,..) hoặc một pp giáo dục đặc biệt khác. Chi phí thường cao, có khi trên $30,000/năm.
Ngoài chi phí học phí là khoản lớn nhất, còn có rất nhiều các khoản khác như tiền mua sách vở dụng cụ học tập, tiền đi tham quan ngoại khóa, tiền đồng phục, và hàng trăm thứ khác. Phần lớn các trường đều có 1 vài phần học bổng & có thể giúp các gia đình thiếu điều kiện, nhưng giúp bao nhiêu và có dễ xin hay không thì cũng tuỳ trường.
Như đã nói, đi học trường công là giá mềm nhất, trường tư là đắt nhất.
CHỌN LỰA TRƯỜNG CHO CON
Có rất nhiều sự lựa chọn và các loại trường khác nhau như vậy, làm sao các bậc phụ huynh có thể biết được trường nào tốt trường nào không??
Sau khi phỏng vấn tâm sự với các giáo viên và người trong nghề thì mình muốn chia sẻ với các phụ huynh 1 số điều như thế này:
- Không phải trường mắc tiền thì sẽ giỏi.
- Không phải trường sang trọng thì thầy cô sẽ giỏi hơn. Tất cả giáo viên ở Úc gần như đều ra từ 1 nơi đào tạo và họ đi dạy ở đâu cũng là ngẫu nhiên. Phần lớn họ chọn dạy ở đâu không phải vì trường sang học sinh giỏi, mà là vì đồng nghiệp có dễ chịu hay không, tiếng tăm trườngnhư thế nào.
- Không phải thầy cô dạy giỏi thì học trò sẽ giỏi. Hơn hẳn thế, chính từ miệng 1 người giáo viên mà mình đã nghe là “Lớp 7 đầu vào chất lượng thế nào thì lớp 12 đầu ra tương đương như vậy.” Thầy cô và nhà trường chỉ có thể tạo điều kiện 20% giúp học sinh phát triển.
- Điều rất rất quan trọng tác động đến đầu ra chính là đầu vào và những bạn cùng học (cohort), đây chính là điểm quyết định 80%. Những trường chọn lọc đầu vào, trường tư, họ có đầu vào rất tốt (lựa chọn học sinh điểm cao chăm học) thì 1 điều khá hiển nhiên là kết quả đầu ra thường là điểm cao học giỏi nhiều thành tích. Trường công thông thường không được lựa chọn, có sao nhận vậy.
- Vì sao các trường tư thường có thành tích tốt? Trong 1 môi trường nhiều học sinh giỏi, ai cũng thi đua rất nhiều, lại có nhiều kinh phí điều kiện, nhiều thiết bị giảng dạy, sân bóng, phòng nhạc kịch… đương nhiên là dễ đào tạo ra điểm cao – so sánh với 1 trường công ở khu nghèo có những học sinh đi học không ăn sáng, gia đình nhiều vấn đề vv.
- Ngoài ra, con số NAPLAN hay school ranking chưa hẳn đã nói lên tất cả. Có những trường đạt điểm thi lớp 12 rất tốt, nhưng lớp 12 của họ chỉ có 10-20 học sinh, trong khi trường khác 300 học sinh lớp 12! Có những trường trong điểm trung bình có tính các môn như Religious Studies … là những môn học sinh không yêu thích – nên số điểm thấp – lại bị đem so sánh với những trường không dạy môn đó.
- Bên cạnh đó cũng có những điểm khác ví dụ như: trường tư thông thường đòi hỏi rất cao. Giáo viên có thể được trả lương cao hơn 1 xíu nhưng ngược lại phải có mặt thứ 7, Chủ nhật là bình thường. Rất nhiều áp lực. Học sinh đi học cũng rất stress.
- Trường tư cũng có nhiều học sinh rất vô lễ không ngoan. Mình đã biết ít nhất 2 trường hợp bạn của mình, dạy trường tư bị học sinh uy hiếp đến stress quá vào bệnh viện luôn. Bỏ dạy.
- NHƯNG, khi con đi học trường tư, sẽ ở trong 1 môi trường nhiều bạn bè đến từ gia đình có điều kiện (sau này mạng lưới bè bạn sẽ tốt), và được nhiều lớp có hoạt động ngoại khóa, lớp ít học sinh thầy cô chăm chút hơn. Đó cũng là 1 điều cần nhắc đến.
Đây là những chia sẻ của chị Kim Huynh – hiện đang định cư tại Úc, đang làm trong lĩnh vực xuất bản sách giáo khoa & các research journals cho trường học và trường đại học tại Úc. Do đặc tính công việc nên chị thường xuyên nói chuyện và phỏng vấn các thầy cô ở Úc và New Zealand. Chị cho rằng chọn trường tư hay trường công? Có rất nhiều điều phải suy nghĩ, các phụ huynh phải nghiên cứu trước khi chọn cho con. Trường công cũng rất tốt TRỪ KHI bạn ở khu low socioeconomic nhiều vấn nạn (trong trường hợp đó, nếu có thể thì nên cho con đi học khu khác).
Chúc các bậc phụ huynh đang sinh sống và làm việc tại Úc có thể tìm được trường thích hợp cho con em mình.
SSDH team
