Sẵn sàng du học – Statement of Purpose – SoP (Tiểu luận về mục đích học tập và nghề nghiệp) là phần quan trọng nhất trong hồ sơ ứng tuyển, giúp nhà tuyển sinh hiểu được con người bạn, những điều đã và đang tác động đến sự nghiệp của bạn, sở thích nghề nghiệp và mục tiêu mà bạn hướng đến.
Sở dĩ phải chăm chút cho bài luận như vậy là vì đây là phần duy nhất trong hồ sơ tuyển sinh mà bạn được toàn quyền quyết định. Các thành tích về học thuật và hoạt động ngoại khóa chỉ là chuyện đã qua. Hầu hết mọi người đều thử làm các bài test như GMAT[1], GRE[2] hay TOEFL, nhưng những điểm số này có thể không phản ánh chính xác năng lực của bạn, tùy vào các điều kiện tiến hành kỳ kiểm tra trong ngày. Bạn cũng cần lựa chọn người viết thư tiến cử thật cẩn thận. Dù có thể bạn hy vọng họ sẽ nói tốt về bạn nhiều nhất có thể, nhưng điều đó nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn.
SoP là cơ hội để bạn trò chuyện trực tiếp với hội đồng tuyển sinh. Để hồ sơ của bạn nổi bật giữa vô vàn các thí sinh có năng lực tương đương khác. Để thuyết phục các thành viên trong hội đồng rằng bạn có sự khát khao và niềm đam mê tiếp thu tri thức.
Hầu hết mọi người trong chúng ta đều cố gắng cho những bài kiểm tra tiêu chuẩn – GRE, GMAT, TOEFL và những kỳ thi khác nữa. Chúng ta dự các khóa học hoặc nghiên cứu các phương pháp hỗ trợ học tập. Chúng ta làm các bài tập thực hành và cố gắng hết sức để đạt điểm số cao nhất có thể. Vì chúng ta biết, những điểm số đó dù không phải công cụ hiệu quả nhất nhưng cũng tối cần trong việc trúng tuyển và thậm chí còn giúp ta đạt học bổng hay có cơ hội làm trợ giảng.
Mặt khác, SoP, hay bài luận, lại bị trì hoãn đến phút cuối. Chúng ta thường sợ khi nhìn vào những ví dụ quá hoàn hảo trong các cẩm nang tuyển sinh và tự hỏi làm cách nào mình có thể viết tốt được như vậy. Hay chúng ta thắc mắc cần liệt kê những điểm sáng nào từ cuộc sống đơn điệu thường ngày để chứng minh bản thân là một cá thể độc đáo và đáng chú ý, hay để tìm ra hướng đi đúng giữa không biết cơ man nào là những điều Nên làm và Không nên làm. Cũng có khi, đã vượt qua hết tất cả các trở ngại đó rồi, chúng ta lại nản chí và chùn bước trước vô số những lỗi cần sửa, tự hỏi phiên bản bài viết cuối cùng đã hoàn hảo chưa (Nếu phải đọc lại bài luận một lần nữa, tôi sẽ phát điên lên mất!). Cuối cùng, ta cũng phải viết được một chút gì đó, do áp lực thời gian phải hoàn tất hồ sơ đúng kỳ hạn. Chúng ta cố gắng hết mình để hoàn thành quá trình viết luận đồng thời với quá trình hoàn tất các phần nhỏ nhặt khác trong hồ sơ tuyển sinh vào phút cuối sao cho chỉn chu nhất. Quá trình đó bao gồm sắp xếp các túi đựng hồ sơ, đảm bảo học bạ, thư tiến cử, đánh giá hiệu quả công việc và lý lịch được đặt đúng vị trí, lo lắng về thời gian quá cảnh. Chúng ta cảm thấy nhẹ nhõm biết bao khi bài luận đã hoàn tất, để rồi đọc lướt qua xem có lỗi sai nào hay không và gửi nó đi.
Đi theo con đường trên nghĩa là bạn đang bỏ lỡ cơ hội trúng tuyển của mình. Một bài SoP hay phải giúp bạn tăng khả năng vào ngôi trường mơ ước và thậm chí còn có khả năng bù lại cho những điểm yếu trong hồ sơ dự tuyển, như điểm số không cao chẳng hạn. Mặt khác, một bài SoP chưa tốt có nguy cơ kéo tuột một hồ sơ nhiều điểm mạnh.
Nếu lên kế hoạch hợp lý, bạn sẽ có đủ thời gian để hoàn thành một bài luận chỉn chu, có đầu tư và tinh tế, nâng cao cơ hội trúng tuyển. Bên cạnh đó, SoP còn tạo điều kiện để bạn hiểu về bản thân mình nhiều hơn.
Viết một bài SoP hay không phải là nhiệm vụ bất khả thi. Quá trình này đòi hỏi sự quan tâm, chú ý và kiên nhẫn, cũng như thời gian dư dả để bạn có thể viết một vài bản nháp, lấy ý kiến mọi người và chỉnh sửa bài viết cho đến khi hài lòng.
Nếu đi đúng hướng, đó sẽ là một trải nghiệm tuyệt vời dành cho bạn. Và bạn sẽ được hưởng nhiều lợi ích từ đó.
Chú thích:
[1] GMAT (Graduate Management Admission Test) là kỳ thi đánh giá tiêu chuẩn trình độ và khả năng của sinh viên nộp đơn vào chương trình học cao cấp về kinh doanh và quản trị (Management). Cụ thể là đánh giá các kỹ năng sử dụng ngôn ngữ, toán định lượng, viết luận phân tích mà bạn có được trong quá trình học tập và làm việc.
[2] GRE (The Graduate Record Examination) là bài kiểm tra tiểu chuẩn được sử dụng trong việc xét điều kiện nhập học sau đại học (Master hoặc PhD) ở các chuyên ngành khoa học tự nhiên và khoa học xã hội (trừ Y, Dược, Luật) tại Mỹ. Chứng chỉ GRE được sử dụng để so sánh và đánh giá thành tích học tập của các thí sinh sau đại học bên cạnh bảng điểm đại học và các chứng chỉ liên quan khác.
Cá Domino (SSDH) – Theo thetreeacademy