Sẵn sàng du học – Chọn nước nào, ngành học nào và trường nào du học để phù hợp với năng lực, khả năng tài chính luôn là băn khoăn của học sinh và phụ huynh.
Trong khuôn khổ chương trình "Đưa trường học đến thí sinh năm 2019", Báo Người Lao Động vừa tổ chức bàn tròn với chủ đề "Du học: Sự lựa chọn nào phù hợp?". Tham gia trao đổi có ThS Trương Tiến Sĩ, Chủ tịch Hiệp hội Tư vấn Du học tiếng Anh tại Philippines; bà Phạm Thanh Thúy, Tổng Giám đốc Công ty Kết nối Văn hóa Việt; bà Nguyễn Vĩnh Ngọc Anh, Giám đốc kinh doanh SCVN Corp.
10 đi thì 2 phải quay về
Lựa chọn con đường du học gần như trở thành một trào lưu hiện nay nhưng thực tế, việc du học có được xuyên suốt hay không cần dựa vào nhiều yếu tố và trong quá trình du học gặp rất nhiều trở ngại. ThS Trương Tiến Sĩ cho biết hiện nay, theo thống kê của đơn vị thì 10 học sinh đi du học có đến 2 em buộc phải quay về vì không chuẩn bị đủ yếu tố cần thiết như ngôn ngữ, tài chính, văn hóa.
Cũng theo ThS Trương Tiến Sĩ, trong môi trường đa quốc gia, các kỹ năng tiếng Anh cũng là một rào cản rất lớn đối với du học sinh Việt Nam, hầu hết các em khi còn học tiếng Anh ở Việt Nam đều đạt được số điểm rất cao nhưng khi qua nước bản địa thì bị vướng, đó là trục trặc những bước đầu. Cũng có nhiều trường hợp khi du học được từ 1 đến 2 học kỳ thì gia đình gặp những vấn đề phát sinh không đủ chu cấp phải quay về nhưng chương trình đã học ở nước bản địa không được công nhận tại Việt Nam nên phải bắt đầu lại từ đầu.
Ngoài ra, văn hóa giữa các nước cũng là một vấn đề quan trọng, chiếm tỉ lệ 20%, môi trường không thích hợp với bản tính và thói quen. "Vì vậy, để có một kế hoạch du học xuyên suốt, phụ huynh học sinh cần chuẩn bị chu đáo, tìm hiểu rõ về ngành, trường muốn theo học. Đồng thời, phụ huynh học sinh cần tìm hiểu rõ về trường theo học có được kiểm định hay không và kiểm định ở đâu. Để du học thành công phải xác định rõ ràng mục tiêu du học, định hướng rõ ràng ngành học, cần trang bị những điều kiện thiết yếu như sức khỏe, kỹ năng sống, khả năng tiếng Anh" – ThS Trương Tiến Sĩ lưu ý.
Các khách mời tham gia bàn tròn đều khẳng định để đi du học thì yếu tố tiếng Anh rất quan trọng. Chính vì thế, xu hướng du học tiếng Anh ngắn hạn để trau dồi khả năng tiếng Anh với mục đích đạt được các điều kiện về ngoại ngữ khi du học chính thức cũng được một bộ phận giới trẻ lựa chọn. Các công ty tư vấn du học thường sẽ hướng dẫn phụ huynh học sinh nên cho con mình tham gia một khóa du học tiếng Anh ngắn hạn tại các nước như Úc, Singapore, Philippines. Đây cũng là cách giải quyết vấn đề ngôn ngữ và các em được sống trong môi trường đa quốc gia sẽ tập được kỹ năng sống tự lập. Ngoài ra, việc du học tiếng Anh ngắn hạn tại các nước châu Á cũng giúp đạt được visa dễ dàng hơn đối với những nước có yêu cầu đã từng đi nước ngoài.
Chọn ngành du học còn cảm tính
Theo bà Nguyễn Vĩnh Ngọc Anh, có một thực tế hiện nay là đa số học sinh chưa được sự hỗ trợ để thông tin những ngành học phù hợp với bản thân. Trong khi đó, hầu hết các em đều chọn xu hướng theo những ngành phổ biến, dễ có cơ hội việc làm như những khối ngành: kinh tế, xã hội, ngôn ngữ. Nhưng thực tế, các nước trên thế giới đang hướng đến đào tạo các ngành tiên tiến như: trí tuệ nhân tạo, hàng không vũ trụ, công nghệ sinh học, công nghệ hạt nhân – đây là những khối ngành có cơ hội phát triển trong tương lai rất mạnh mẽ và cần nguồn nhân lực lớn. Để đạt được hiệu quả trong du học, các em nên có sự quan tâm nghiên cứu theo sở thích ngành học, chọn trường, chọn đất nước chứ không nhất thiết phải theo xu hướng chung từ xưa đến giờ. Cụ thể, các em có thể lựa chọn con đường du học tại các trường ĐH, CĐ ở các nước châu Á, chất lượng tương đồng với các nước châu Âu nhưng học phí bằng 1/3, có cơ hội cọ xát, thực tập sớm và trong khi thực tập cũng có thể hưởng mức lương tương đối để trang trải cuộc sống khi du học.
Trước câu hỏi nên chọn quốc gia nào để đi du học, bà Phạm Thanh Thúy cho rằng không thể nói quốc gia nào các em chọn được mà nền giáo dục, văn hóa nào các em nên chọn lựa. Hiện nay, nhiều thông tin cho rằng du học tại các nước châu Âu sẽ không tốn học phí nhưng thực tế, các du học sinh đều phải trả học phí cho các khóa học của mình tại các nước, tùy vào chương trình học và tùy vào thành phố, mức học phí sẽ dao động khoảng từ 1.500-2.000 euro. Chẳng hạn như Pháp đã tăng học phí lên 15% với lý do những người du học thường rất giàu và cần phí để nâng cao nền giáo dục. Phụ huynh và học sinh nên chọn những nước có nền giáo dục tiên tiến, phát triển và an ninh được bảo đảm chứ không phải là quốc gia nổi tiếng.
ThS Trương Tiến Sĩ cho rằng Mỹ là nền kinh tế phát triển bậc nhất thế giới. Hiện nay, có những ngành dẫn đầu thế giới như khoa học vũ trụ, trí tuệ nhân tạo… Trong 100 trường ĐH tốt nhất thế giới thì Mỹ chiếm tới 50%. Ngoài ra, nếu so sánh với các nước ở châu Âu thì thời tiết ở Mỹ có một chút tương đồng với chúng ta như không quá nóng hoặc lạnh. Cộng đồng người Việt tại Mỹ có tới 3 triệu người. Do đó, lựa chọn du học tại Mỹ có những thuận lợi như môi trường sống, cơ hội việc làm. Tuy nhiên, trước đây, du học Mỹ không khắt khe như bây giờ nhưng hiện nay có hạn chế như đề ra chuẩn tiếng Anh, cụ thể là phỏng vấn visa bằng tiếng Anh, nếu giỏi nghe nói thì mới có khả năng đậu visa đi du học Mỹ.
Du học sớm, nhiều rủi ro
Một câu hỏi đặt ra trong chương trình là có nên du học sớm? Theo ThS Trương Tiến Sĩ, học sinh nên thật sự cân nhắc vấn đề này bởi sẽ có những hệ lụy phát sinh. Nếu lớp 7, 8 mà không có người thân ở nước ngoài thì học sinh nên ở trong nước. Đến lớp 10, 11 hãy ra nước ngoài. "Phụ huynh nên cân nhắc du học sớm để được cái gì, nếu gia đình sau này có ý định định cư ở nước ngoài thì du học sớm là khôn ngoan vì du học sớm sẽ tạo khả năng thích nghi tốt nhất. Theo thống kê, có tới 60%-70% du học sớm quay trở về, trong khi ở bậc phổ thông thì rất nhiều ở lại" – ThS Trương Tiến Sĩ nói.
Bà Nguyễn Vĩnh Ngọc Anh cũng đồng tình cho rằng học sinh nên xác định đi du học sớm hay đi từ ĐH. Những em ở bậc THCS, THPT thì tốt nhất nên có người thân ở nước ngoài, vì môi trường ở nước ngoài có nhiếu vấn đề. Độ tuổi đi du học nên từ bậc THPT là tốt nhất.
Chọn địa chỉ tư vấn du học uy tín
Trước thực trạng nhiều đơn vị tư vấn du học thiếu uy tín, phụ huynh và học sinh bị lạc trong ma trận thông tin. Bà Phạm Thanh Thúy cho rằng TP HCM hiện nay có hơn 3.000 công ty tư vấn du học hoạt động. Đây vừa là thuận lợi vừa khó khăn, nếu phụ huynh muốn tìm một địa chỉ uy tín, nên tìm hiểu qua kênh quen biết, từ trên website của các trường như chương trình học bổng. Tìm hiểu qua những kênh truyền thông uy tín. Khi đến các trung tâm tìm hiểu thì phải tìm hiểu cách hoạt động, tư vấn có vì học sinh hay không hay vì mục đích nào khác. Khi nghe tư vấn rồi thì nên tìm hiểu thêm trên internet. Không nên xem trường xếp hạng bao nhiêu mà xem được kiểm định quốc tế hay không, bằng cấp có được công nhận hay không?… Chọn những trung tâm có mức chi phí hợp lý, rõ ràng, minh bạch, không có chi phí phát sinh, đội ngũ tư vấn tận tâm.
Thái Hải (SSDH) – Theo Báo Người Lao Động