SSDH- Trong nhiều thập kỷ nay, sự phổ biến của các trường đại học châu Á là một trong những câu chuyện lớn nhất về giáo dục đại học toàn cầu. Trong ấn bản này của Bảng xếp hạng Đại học Châu Á của Times Higher Education, một số xu hướng thúc đẩy sự tiến bộ đã được thể hiện rõ ràng nhờ phương pháp sửa đổi và cải tiến của chúng tôi.
Sức mạnh ngày càng được cải thiện của kết quả nghiên cứu của Trung Quốc và tác động của nó đối với khu vực rộng lớn hơn có thể chứng tỏ đây là một sự thay đổi mang tính kiến tạo thực sự. Một điểm nổi bật quan trọng khác là sự phát triển của các cường quốc trong khu vực khi hợp tác với ngành công nghiệp, cũng như dấu hiệu cho thấy ngày càng nhiều quốc gia châu Á đang cải thiện hệ thống giáo dục đại học của họ.
Những thay đổi nhỏ ở đầu bảng phản ánh những xu hướng rộng hơn. Năm ngoái, Trung Quốc đại lục chiếm 4 trong số 10 vị trí hàng đầu; bây giờ có năm trường, với Đại học Chiết Giang tăng từ vị trí thứ 12 lên vị trí thứ 9. Động thái đó đã khiến Hồng Kông phải trả giá, nơi hiện chỉ có hai trường trong top 10, so với ba trường trước đây, và Đại học Trung Quốc Hồng Kông hầu như không trụ được ở vị trí thứ 10.
Hai trường nổi bật của Trung Quốc là Đại học Thanh Hoa và Đại học Bắc Kinh lần lượt giữ vị trí số một và số hai. Tuy nhiên, điểm số của họ theo trụ cột chất lượng nghiên cứu mới khác biệt rõ rệt so với năm ngoái. Thanh Hoa đã nhảy từ vị trí thứ 43 lên thứ 8 về chất lượng nghiên cứu, và Bắc Kinh đã tăng từ vị trí 73 lên 20. Trụ cột này trước đây chỉ đo lường tác động trích dẫn theo trọng số trường, nhưng giờ đây nó cũng tính đến sức mạnh nghiên cứu (hướng dẫn về mức độ mạnh mẽ của nghiên cứu điển hình, sử dụng phân vị thứ 75 của tác động trích dẫn theo trọng số trường); nghiên cứu xuất sắc (phản ánh số lượng nghiên cứu hàng đầu thế giới tại một tổ chức, dựa trên khối lượng nghiên cứu trong top 10% trên toàn thế giới); và ảnh hưởng của nghiên cứu (cái nhìn rộng hơn về sự xuất sắc, dựa trên khối lượng nghiên cứu được công nhận bởi nghiên cứu có ảnh hưởng nhất trên thế giới). Những biện pháp mới này cho chúng ta ý tưởng tốt hơn về số lượng nghiên cứu chất lượng cao do các tổ chức thực hiện.
Xu hướng tương tự cũng có thể thấy ở Nhật Bản, nơi các tổ chức như Đại học Tokyo, Đại học Kyoto và Đại học Tohoku đạt điểm cao hơn đáng kể trong trụ cột chất lượng nghiên cứu năm nay so với trụ cột trích dẫn năm ngoái. Kết quả là họ đang tiến gần hơn đến vị trí đầu bảng tổng thể: Tokyo đã tăng từ vị trí thứ 8 lên thứ 5, Kyoto từ thứ 18 lên thứ 13 và Tohoku từ thứ 34 lên thứ 20.
Ở những nơi khác, các trường đại học hàng đầu của Hàn Quốc đã tụt hạng trong bảng xếp hạng tổng thể. Năm 2023, Đại học Quốc gia Seoul đứng ngay ngoài top 10, chiếm vị trí thứ 11 nhưng đã tụt xuống vị trí thứ 14. Đại học Yonsei (cơ sở Seoul) tụt từ hạng 13 xuống hạng 17, còn Viện Khoa học và Công nghệ tiên tiến Hàn Quốc (KAIST) tụt từ hạng 17 xuống hạng 18.
Mặc dù có nhiều thước đo khác nhau về ảnh hưởng nghiên cứu, nhưng kết quả này phù hợp với các báo cáo khác về sức mạnh nghiên cứu ngày càng tăng của Trung Quốc, chẳng hạn như một nghiên cứu năm 2022 của Viện Chính sách Khoa học và Công nghệ Quốc gia Nhật Bản (NISTEP) cho thấy Trung Quốc đang vượt lên trên Mỹ về mặt bài viết được trích dẫn nhiều. Về tác động của sức mạnh nghiên cứu ngày càng tăng của Trung Quốc đối với phần còn lại của châu Á, Huang tin rằng nước này sẽ trở thành một trung tâm khu vực và gây ảnh hưởng lớn hơn đối với các quốc gia lân cận. Ví dụ, bằng cách thu hút nhiều sinh viên và học giả từ các nước láng giềng và tiến hành nhiều hoạt động nghiên cứu hơn, trao đổi học thuật và hợp tác với các nước châu Á trong lĩnh vực giảng dạy và nghiên cứu khoa học.
Tại Hàn Quốc, các trường đại học được công nhận là những nhân tố chủ chốt trong tam giác tri thức về giáo dục, nghiên cứu và đổi mới. Mỗi trường đại học có quỹ R&DB riêng [trong đó “B” biểu thị hoạt động kinh doanh]để hợp tác giữa ngành công nghiệp và học viện, quản lý các dự án nghiên cứu và quyền sở hữu trí tuệ, đồng thời thúc đẩy thương mại hóa các bằng sáng chế có giá trị…Việc kiếm tiền từ kết quả nghiên cứu và thiết lập cơ chế quay vòng các công ty trong các trường đại học trong nước, bao gồm cả Đại học Quốc gia Seoul, dự kiến sẽ ngày càng trở nên quan trọng.
Khắp khu vực đều có dấu hiệu cho thấy hệ thống giáo dục đại học ở một số quốc gia có thể đang được cải thiện. Không phải mọi quốc gia châu Á đều có trường đại học đứng đầu bảng, nhưng nhiều trường đang chứng kiến số lượng trường được xếp hạng ngày càng tăng mỗi năm. Năm nay đánh dấu ấn bản thứ 12 của Bảng xếp hạng Đại học Châu Á. Đây là lần thứ hai phương pháp này được cập nhật đáng kể kể từ khi Bảng xếp hạng Đại học Thế giới được ra mắt cách đây 20 năm, và THE tin rằng giờ đây, nó thậm chí còn phản ánh tốt hơn bản chất đang thay đổi của giáo dục đại học ở châu Á.
Người dịch: Linh Trang (SSDH)
