Sẵn sàng du học – Nếu như trước kia Gap year được coi là dịp nghỉ để trải nghiệm sau khi kết thúc thời gian học hành thì giờ đây Gap year được đánh giá cao hơn. Các bạn học sinh Việt có thể vừa lấy được bằng học tập cao hơn vừa có trải nghiệm nghỉ thú vị.
Gap year là gì?
Gap year thường là 12 tháng mà bạn quyết định “nghỉ giữa hiệp” trong một quá trình học tập hay làm việc, cho phép bạn tìm đến những kế hoạch khác biệt (so với cuộc sống thường ngày). Đối tượng “gap year” nhiều nhất có lẽ là sinh viên cuối cấp 3, trước khi vào Đại học. Tiếp theo là lực lượng sinh viên tốt nghiệp Đại học nhưng chưa muốn “lao” vào thế giới công sở ngay lập tức, thay vào đó là muốn dành thời gian cho những thú vui, đam mê của bản thân.
Tóm lại, “gap year” là một quá trình nối liền giữa trường cấp III và Đại học, giữa Đại học và công việc hay giữa những bước nhảy việc khác nhau.
Những cách gọi khác của “gap year” là pathway, prep-year, leap year, defer year, bridge-year, drop year, year out, year off, overseas experience (OE) hay foundation year.
Những công việc làm thêm bán thời gian với các yêu cầu kỹ năng không quá chuyên sâu thường khá dễ tìm-SSDH
Gap year mới có những loại nào?
1. Gap year làm việc
Gọi là gap year công việc bởi những “mối lợi” thu vào đều rất thiết yếu cho công việc của bạn sau này: tích lũy kỹ năng, tiết kiệm tiền của và bắt đầu xây dựng mạng lưới quen biết mới. Nếu bạn quyết định kết hợp chuyến đi làm việc với đi du lịch đây đó, trải nghiệm sẽ cho phép bạn phát triển kỹ năng “sống sót” trong môi trường liên văn hóa, khả năng ngôn ngữ và phát triển hiểu biết về văn hóa địa phương.
Những công việc làm thêm bán thời gian với các yêu cầu kỹ năng không quá chuyên sâu thường khá dễ tìm. Nếu không, bạn cũng có thể thử đi thực tập hoặc đi làm nguyên một năm trời. Những công việc gap year điển hình gồm có:
Giảng dạy hay hướng dẫn các hoạt động ngoài trời (lặn, lướt sóng, thả diều, nhảy bungee, trượt tuyết… )
Dạy tiếng Anh (hoặc một thứ ngôn ngữ mà bạn thông thạo)
Làm việc trong ngành nông nghiệp (trồng cây…)
Hướng dẫn viên du lịch/ Điều hành tour
Nhân viên bảo trì
Công việc hành chính, văn phòng
Dĩ nhiên là bạn cần phải có được thị thực hay giấy phép làm việc để được làm việc ở nước ngoài, thế nên bạn cần tìm hiểu về những loại thị thực chuyên để đi làm việc ngắn hạn.
2. Gap year tình nguyện viên
Trải qua một năm trời làm tình nguyện sẽ giúp bạn phát triển nhiều khả năng cộng đồng, cho phép xây dựng mạng lưới quan hệ và có thể hứa hẹn mang đến bạn một công việc có trả lương về lâu về dài.
Những công việc tình nguyện thường được rao tin bởi các tổ chức từ thiện, các dự án nước ngoài, tổ chức phi chính phủ… và các vai trò phổ biến gồm có hành chính, gây quỹ, tổ chức sự kiện, chăm sóc, chơi đùa với trẻ, pháp lý, giảng dạy, bảo tồn và cả thám hiểm.
Nếu muốn đi làm từ thiện ở nước ngoài, bạn nhớ ngó nghiêng các chương trình thực tập quốc tế. Một số chương trình có thể sẽ đòi hỏi một khoản tiền tham gia, còn một số chương trình sẽ hoàn toàn “miễn phí”.
3. Gap year của “những đôi chân cột bong bóng”
Rất nhiều sinh viên dành ra cả một năm trời để du hý, hoặc một mình, hoặc với cả nhóm bạn. Các trang mạng Xã hội dành cho giới gap year là nơi mang lại cho bạn nhiều thông tin, ý tưởng, lời khuyên quý giá. Một số trang còn giúp bạn tìm kiếm các chỗ trọ giá rẻ tại nhiều quốc gia khác nhau, thậm chí còn có các chương trình khuyến mãi cho sinh viên.
Việc đi du lịch trong khu vực địa phương cũng là một phương án với nhiều lợi thế: bạn sẽ chi ít tiền hơn cho chi phí di chuyển, dễ dàng hơn trong khâu tìm việc làm thêm và đôi khi còn tận dụng được sẵn những mối quan hệ trước đó.
Tham gia các chương trình học trao đổi cũng là một cách học “đổi gió” rất hay-SSDH
4. Gap year du học
Nói là “nghỉ học để đi chơi” nhưng không có nghĩa là bạn hoàn toàn “cắt đứt” sự liên kết với trường lớp trong thời gian này. Nếu muốn, thử theo đuổi các khóa học ngắn hạn vào mùa hè, tham gia các chương trình học trao đổi cũng là một cách học “đổi gió” rất hay. Rất nhiều trường Đại học cũng đề xuất các khóa học nâng cao kỹ năng như văn phòng, tin học và thương mại, hoặc cho phép sinh viên tăng cường hiểu biết trên các lĩnh vực ngoại ngữ, nghệ thuật, âm nhạc, kịch, thể thao… Khóa dự bị đại học, thạc sĩ của các tập đoàn danh tiếng thế giới sẽ giúp bạn có sự chuẩn bị tốt trước khi bước vào khóa học chính thức tại trường. Đây là bước đệm giúp bạn rèn luyện khả năng giao tiếp ngoại ngữ, giúp bạn có nhiều thời gian hơn làm quen môi trường, bạn bè mới và có nhiều thời gian học tập hơn. Những tập đoàn giáo dục danh tiếng thế giới như INTO, CEG, Navitas, Study Group, Kaplan, Kings Education… thường kết hợp với các trường đại học để xây dựng chương trình học giúp bạn dễ dàng vượt qua kỳ thi, bài luận của khóa đại học, thạc sĩ.
Có một điều cần lưu ý là những gap year học tập kiểu này sẽ yêu cầu bạn phải chuẩn bị học phí, sinh hoạt phí, phí Internet, chỗ ở, chi phí ăn uống và cả chi phí dịch chuyển.
Làm thế nào để gây quỹ cho một gap year?
Một số ý tưởng giúp bạn làm dày túi tiền trước khi lên đường
Làm việc dành dụm trước chuyến đi
Làm việc trong suốt chuyến đi
Mở một tài khoản tiết kiệm chỉ dành riêng cho chuyến đi
Gây quỹ từ các hoạt động, sự kiện do chính mình tổ chức
Kêu gọi đóng góp từ gia đình, bè bạn
Bán lại những món bạn không còn dùng đến nữa
Vay mượn từ chính phủ/tổ chức…
Gap year mang lại cho bạn điều gì?
Cởi mở với thế giới
Dù mục đích của bạn đơn giản là muốn thăm thú, trải nghiệm một nền văn hóa mới hay học hỏi, khám phá thêm về những vấn đề toàn cầu, việc dành ra một năm “bản lề” sẽ là cách tốt nhất để “ngâm mình” trong một đất nước mới.
Nâng tầm kinh nghiệm
Làm việc trong thời gian gap year nghĩa là bạn sẽ được học hỏi rất nhiều kinh nghiệm, kỹ năng và hiểu biết và điều này cũng rất có lợi cho công cuộc xin việc sau này. Nếu muốn, bạn cũng nên tìm hiểu các chương trình cấp bằng, phát triển nghề như Y tá, thú y.
Kiếm tiền
Dành ra một năm để làm việc là phương án rất tốt để kiếm thêm một ít tiền dự phòng trước khi bạn “lao” vào trường Đại học. Có thể bạn sẽ không thể kiếm đủ số tiền chi trả cho chi phí học Đại học, nhưng khoản tiền kiếm được có thể sẽ giúp bạn lo liệu được những khoản như nhà ở, sách vở, du lịch hay thậm chí là một, hai học phí học kì đầu tiên.
Cơi nới các mối quan hệ
Trong năm này, bạn sẽ được gặp gỡ rất nhiều loại người khác nhau. Đây chính là những người có thể sẽ giúp bạn tìm được cơ hội việc làm, hay có thể “làm chứng” giúp bạn khi cần người viết đơn tiến cử, hoặc đơn giản là những người bạn quốc tế sẵn sàng cho bạn ở nhờ sau này khi đi du lịch.
Kết bạn vòng quanh thế giới
Sống và làm việc với cư dân bản địa tại một đất nước xa lạ nghĩa là bạn sẽ được làm quen với nhiều khác biệt văn hóa, sở hữu nhiều góc nhìn mới mẻ. Biết đâu trong số những người sẽ gặp sẽ có một ai đó trở thành bạn đời của bạn thì sao!
Phát triển kĩ năng
Những kĩ năng bạn có thể sẽ học hỏi được trong quá trình sống và làm việc ở nước ngoài là kỹ năng tổ chức, truyền thông, làm việc nhóm, tính độc lập, kỹ năng quan hệ xã hội, khả năng đưa quyết định, quản lý thời gian, cách quản lý ngân sách, tăng cường sự tự tin, phát triển khả nẵng lãnh đạo,
và đây đều là những điều sẽ giúp bạn ghi điểm cho hành trình đăng ký nhập học sau năm gap year của bạn!
Thử thách bản thân
Rất nhiều sinh viên xem năm này như một cơ hội để thử thách bản thân, giúp họ bước ra khỏi “vùng tiện nghi”, khiến họ đối mặt với những nỗi sợ hãi và tận hưởng những trải nghiệm tươi mới. Bạn có thể tận dụng năm này để đi leo núi, leo núi gây quỹ, làm từ thiện ở các quốc gia đang phát triển, đi lặn biển…
Học những điều mới mẻ
Việc học không chỉ quanh quẩn bên các vấn đề học vấn mà có thể là kế hoạch quyết tâm thành thạo một tiếng nước ngoài, dũng cảm tham gia một bộ môn thể thao mạo hiểm, tăng cường kỹ năng Tin học hay thử nghiệm việc dạy tiếng Anh chẳng hạn.
Có thể bạn sẽ bị thương hoặc đau ốm trong khi di chuyển-SSDH
Những hạn chế khi gap year
Bạn sẽ phải lùi lại một năm so với những người bạn cùng tốt nghiệp cấp III với bạn.
Trải nghiệm này có thể tốn của bạn một mớ tiền.
Có thể bạn sẽ bị thương hoặc đau ốm trong khi di chuyển.
Bạn có thể sẽ gặp rủi ro mất mát, thế nên cần phải chuẩn bị sẵn bản photo của các tài liệu như vé, hộ chiếu, thẻ chứng minh thư, bằng lái xe…
Bạn có thể sẽ phải hết tiền hoặc cạn kiệt ngân sách, cho nên cần phải có một khoản riêng phòng bất trắc.
Có thể bạn sẽ mê mẩn chuyến hành trình của mình mà không còn muốn quay lại trường học.
Kỹ năng học tập có thể sẽ bị giảm sút, đặc biệt là với những ai theo học các bộ môn như Toán hay Lý – vốn yêu cầu các quá trình tư duy, thực hành bên trong lớp học.
Một số cơ sở đào tạo không “thiết tha” sinh viên đã-từng-gap year, đặc biệt là nếu bạn không thực sự có những hoạt động thú vị, hữu ích trong năm đó.
Việc di chuyển trong một thời gian dài có thể sẽ gây cho bạn những khó khăn, đặc biệt cả về thể chất lẫn tinh thần.
Có thể bạn sẽ thất vọng khi trở về vì đơn giản nhận ra rằng trải nghiệm của mình không “long lanh” như điều mà bạn đã mong chờ.
Khánh Ngọc(SSDH)
